Vergelijk het volledige energieaanbod
Energie vergelijken

Wat is precies groene energie?

Wilt u overstappen op groene energie? Dan kiest u voor een duurzame vorm van energie die het milieu niet belast. Bovendien is groene energie niet duurder. Wanneer u een energiecontract afsluit, kunt u kiezen voor groene energie of  grijze energie. Uit cijfers van de Autoriteit Consument & Markt blijkt dat het merendeel van de consumenten energie met een groen label afneemt. 

Wat is groene energie
* Percentage groene stroom van totale opgewekte stroom. In 2023 was het aandeel hernieuwbare energie 17 procent van het eindverbruik van energie.

Wat is groene energie of groene stroom?

Groene stroom of groene energie is 'gewone' elektriciteit, maar wordt op een andere, milieuvriendelijke manier opgewekt. Hierdoor verbruikt u minder vervuilende fossiele energie. Groene stroom wordt op verschillende manieren opgewekt: zoals met zonnecollectoren, zonnepanelen, windmolens, waterkrachtcentrales of door biomassa te verbranden, bijvoorbeeld hout of afval. Er wordt gebruik gemaakt van schone, onuitputtelijke bronnen. Duurzame of groene stroom wordt daarom ook wel hernieuwbare energie genoemd.

Aan de elektriciteit zelf merkt u niet hoe deze is opgewekt. Uw groene stroom is dus precies dezelfde stroom als de grijze stroom van uw buurman. Wilt u weten waar uw groene stroom vandaan komt? Dit kunt u vinden op het stroometiket van uw energieleverancier.  

Overstap naar duurzame energie

In 2023 was 50% van alle stroom groen, tegenover 41% groene stroom in 2022. De groei is vooral te danken aan windenergie en biomassa, maar ook zonne-energie draagt steeds meer bij. De productie van zonne-energie door zonnepanelen was  25% hoger dan een jaar eerder.  De productie van windenergie steeg in een jaar tijd met 16 procent, door meer capaciteit op zee en gunstige wind op land. 

elektriciteitsproductie.jpeg

(Bron: CBS. Klik om te vergroten)

In 2030 moet 70% van alle elektriciteit en minimaal 37% van alle energie uit hernieuwbare bronnen komen. Dat gebeurt met windturbines op zee, op land en met zonnepanelen op daken en in zonneparken. In de toekomst komen ook technieken in beeld die nu nog verder doorontwikkeld moeten worden. Zo worden er snel grote slagen gemaakt op het gebied van waterstof. Volgens Rijksoverheid komen op langer termijn wellicht ook nieuwe technieken als thorium beschikbaar voor CO2-neutrale energieopwekking.  

Zonne-energie

Ons land krijgt steeds meer zonnepanelen. Volgens het CBS groeide het verbruik uit zonne-energie (elektriciteit en warmte) in 2022 ten opzichte van het jaar daarvoor met 45 procent naar 62 PJ. De belangrijkste oorzaak voor deze toename is het in gebruik nemen van nieuwe zonnepanelen. Van de opgestelde zonnepanelen staat 20 procent in zonneparken en 80 procent op het dak of als zonnewering boven parkeerplaatsen.

In de zomermaanden van 2022 kwam ruim 1/6 van het totale energieverbruik uit hernieuwbare bronnen. De grootste groeier was zon, dankzij 25% meer panelen en veel meer zonneschijn. En de eerste 12 dagen van juni 2023 heeft Nederland meer zonne-energie geproduceerd dan in het hele JAAR 2016. Dit toont Martien Visser aan in onderstaande grafiek.

zonne-energie-2016-2023-martien-visser.jpeg
Bron: Martien Visser

Wilt u zelf een handje meehelpen in het opwekken van écht groene stroom? Dan kunt u ervoor kiezen om zonnepanelen te plaatsen op uw woning. De zon is een onuitputtelijke bron. Niet alleen zonnepanelen op uw eigen woning voorzien in groene stroom. Zo worden er ook zonnepanelen parken gebouwd in Nederland. In landen als Duitsland, Spanje en Portugal staan zonnecentrales, hier staan installaties van zonnepanelen die groene stroom opwekken.

Windenergie

Het energieverbruik uit windenergie is in 2022 vergeleken met een jaar eerder met 13 procent toegenomen naar 78 petajoule. Dat blijkt uit voorlopige cijfers van het CBS. Het verbruik uit windmolens op zee was ongeveer gelijk aan 2021 (30 PJ). Daarnaast zijn er meer windmolens op land bij gekomen.  In 2014 zat Nederland nog op 5% windenergie, in 2022 op 17%. Komend jaar komt daar nog circa 7% bij dankzij groei wind op zee en op land.

​Is groene stroom duurder dan grijze stroom?

Veel mensen hebben het idee dat groene energie altijd duurder is dan grijze energie. Dat is gelukkig niet zo. Met subsidies stimuleert de overheid energieleveranciers namelijk zo veel mogelijk om groene energie op te wekken. Daardoor is de prijs vaak gelijk aan die van grijze energie. In onze energievergelijker kunt u gemakkelijk filteren als u voorkeur heeft voor groene energie.  

Opslag duurzame energie- en klimaattransitie

Sinds 2013 betaalt iedereen in Nederland Opslag duurzame energie- en klimaattransitie (ODE) per verbruikte kWh elektriciteit en m³ gas. De ODE is ingevoerd om de investering in duurzame energie te stimuleren. Het tarief van de ODE is vastgelegd door de overheid. Energieleveranciers incasseren de heffing via uw energierekening en dragen het geld vervolgens aan de overheid af. In 2022 betaalt u voor de eerste 10.000 kWh aan stroom 3,69 cent per kWh. Voor de eerste 170.000 m3 betaalt u 10,47 cent per m3. 

Tot 2005 betaalden afnemers van duurzame energie minder energiebelasting. In dat jaar is het verlaagde belastingtarief voor groene stroom komen te vervallen. In plaats van het stimuleren van de vraag naar groene elektriciteit wordt het produceren van groene stroom bevorderd. 

Is mijn groene stroom echt groen?

U kunt bij uw energieleverancier een contract afsluiten voor groene stroom. De energieleverancier verplicht zich dan om de energie op te (laten) wekken met duurzame bronnen, waardoor u daadwerklijk groene stroom verbruikt. De groene stroom wordt opgewekt in Nederland, maar ook in het buitenland. 

Groene stroom wordt op het energienet gezet en samen met alle andere stroom naar de klanten getransporteerd. Op het energienet is alle elektriciteit hetzelfde en is er geen verschil meer tussen groene en grijze stroom. Alle stroom gaat door dezelfde kabels, hier hoeft geen aanpassing voor gemaakt te worden in uw woning.  

Verantwoording groene inkoop en opwek 

De overheid vindt dat u het recht heeft om te weten waar de stroom vandaan komt. Energiebedrijven kunnen u op twee manieren informatie geven over hoe de stroom is opgewekt: 

Met een garantiecertificaat

In geval van groene stroom moeten energiebedrijven met een garantiecertificaat bewijzen dat de elektriciteit is opgewekt met zonnecollectoren, windmolens, waterkrachtcentrales of biomassa-installaties. Zo'n certificaat heet ook wel een 'Garantie van oorsprong'. Dit groencertificaat geeft zekerheid dat de groene stroom aan de regels voor duurzame energie voldoet en dat het geld dat hiervoor wordt betaald ook daadwerkelijk wordt gebruikt om extra duurzame energiebronnen in te zetten. 

Met een stroometiket

Daarnaast moet u van uw energiebedrijf jaarlijks een stroometiket krijgen. Op dit etiket staat hoe de elektriciteit is opgewekt. Het stroometiket wordt jaarlijks vastgesteld en vaak op bij de jaarafrekening toegestuurd. U vindt het stroometiket ook op Gaslicht.com bij de productinformatie van de leverancier.  

De import en export van groene stroom

In Europa wordt er meer groene energie geproduceerd dan dat er wordt afgenomen. In Nederland wordt echter nog niet altijd voldoende groene stroom gemaakt. Er wordt daarom door verschillende energieleveranciers groene stroom geïmporteerd vanuit het buitenland. Dit is dan met name stroom die is gemaakt uit waterkracht en windenergie afkomstig uit de Scandinavische landen. Maar er gaat ook Nederlandse stroom naar het buitenland. In augustus 2022 exporteerde ons land meer elektriciteit dan dat het importeerde. De meeste export gaat dit jaar naar België, gevolgd door de UK. Wij halen stroom uit Noorwegen, Duitsland en Denemarken.

Groen gas: biogas en CO2-gecompenseerd gas 

Groen gas is de duurzame variant van aardgas en wordt gemaakt door biogas op te waarderen tot het dezelfde kwaliteit heeft als aardgas. Groen gas wordt schoon geproduceerd en is hernieuwbaar. Aardgas bestaat uit methaan (bron CBS)

Bij groen gas moeten we onderscheid maken tussen biogas en CO2 gecompenseerd gas. Beide worden namelijk met de term ‘groen gas’ aangeduid. 

Biogas

Biogas is gas uit biomassa zoals rioolslib, mest, tuinafval, of resten groenten en fruit. Vergisting is het proces waarbij dit organisch materiaal omgezet wordt naar biogas. Door het verwijderen van kooldioxide kan er ‘groen gas’ van gemaakt worden. Omdat dit gas ontstaat uit biomassa is het hernieuwbaar, in tegenstelling tot aardgas dat bijdraagt aan het opraken van fossiele brandstoffen en de daarmee gepaard gaande uitstoot van broeikasgassen. 

groen gas keten

Groengasketen (bron: Groengas Nederland)

Net als groene stroom wordt groen gas gecertificeerd geleverd. In Nederland geeft Vertogas de certificaten uit. Vertogas controleert of het gas voldoet aan de gestelde eisen voor zo’n certificaat. Zo weet u zeker dat het groene gas dat u afneemt ook echt groen is. Voor de veiligheid wordt er een geurstof aan groen gas toegevoegd. Groen gas heeft daardoor dezelfde ‘typische gaslucht’ als aardgas. 

Vanaf 2025 is er een zogeheten 'bijmengverplichting'. Energiebedrijven moeten dan groen gas bijmengen bij het normale gas dat ze leveren aan kleinverbruikers. In 2025 gaat dit om zo'n 150 miljoen kuub groen gas, ongeveer 2% van het gas dat Nederlandse huishoudens verbruiken. In 2030 moet er 20% groen gas bijgemengd worden (1,6 miljard kuub). Dat is 6 x zoveel als er vorig jaar geproduceerd werd. Daarom worden er eind 2023 honderden miljoenen euro's geïnvesteerd in de productie van groen gas. 

CO2-gecompenseerd gas

CO2-gecompenseerd gas is gewoon aardgas waarvan de CO2-uitstoot wordt gecompenseerd. Bijvoorbeeld door de aanplant van bossen of investeringen in duurzame energieopwekking. Energieleveranciers die CO2- gecompenseerd gas aanbieden kopen meestal certificaten in waarmee ze kunnen bewijzen dat er ook echt CO2-compensatie plaatsvindt.  bijvoorbeeld bij Gold Standard certificering; het meest strenge internationale keurmerk voor klimaatcompensatie.  Een soort van Beter Leven-keurmerk, maar dan voor compensatieprojecten. Pas als een project aan de strenge eisen van de Gold Standard voldoet, komt ze in aanmerking voor het keurmerk. Ook kennen we het Verified Carbon Standard keurmerk.

Er zijn meerdere leveranciers die CO2-gecompenseerd gas aanbieden, zoals Engie, Eneco, Vandebron,  GreenChoice en Powerpeers. U kunt dat vinden in onze vergelijker door te filteren op CO2-gecompenseerd gas.  Vandebron, Eneco en Pure Energie compenseren CO₂-uitstoot via de Gold Standard van het WNF. Eneco doet dat ook via het Verified Carbon Standard keurmerk. Greenchoice noemt het bosgecompenseerd gas.  Dat betekent dat het aardgasverbruik wordt gecompenseerd door het aanplanten en beschermen van bomen. 

Biomassa is de grootste bron van hernieuwbare energie. Volgens cijfers van het CBS steeg het energieverbruik uit deze bron in 2020 met 10 procent. Dat is grotendeels te danken aan de hogere inzet van biomassa in kolencentrales. De productie van elektriciteit en warmte uit het meestoken in kolencentrales steeg eveneens. Het aandeel biomassa in kolencentrales groeide van 10 procent in 2019 naar 39 procent in 2020. In 2021 is een herziene EU-Richtlijn Hernieuwbare Energie in werking getreden. Deze bevat strengere duurzaamheidscriteria voor biomassa. Het is nog onduidelijk hoe deze precies moeten worden toegepast. Het totale verbruik van biomassa dat volgens het CBS zeker voldoet aan de EU-Richtlijn was in 2021 107 petajoule (PJ), een jaar eerder was dit nog 120 PJ.  

In 2023 bedroeg de productie van groen gas 280.200.000 m³. Dat betekent een groei van 22% ten opzichte van 2022. De groei is mede te danken aan verschillende nieuwe groen gasinvoeders die de Nederlandse markt hebben betreden. Het Platform Groen Gas is content met dit nieuws aangezien de groei van groen gas een jaar eerder 4% bedroeg. De productie en inzet van groen gas helpt Nederland om onafhankelijk te worden van aardgasimport. Daarnaast draagt het bij aan de CO₂-reductie wat cruciaal is voor het bereiken van de Nederlandse klimaatdoelen. 

Aardwarmte

Aardwarmte of geothermie maakt gebruik van warmte uit de grond. Aardwarmte is een milieuvriendelijk alternatief voor het stoken van gas en kolen. Daarom stimuleert de overheid deze bron van duurzame energie onder meer met subsidies. Bij aardwarmte (geothermie) wordt vanuit minimaal 500 meter onder de grond warm water opgepompt. Het water wordt gebruikt voor de verwarming van woningen en kassen. Afgekoeld water gaat terug in de grond en kan later weer worden gebruikt. Het voordeel van aardwarmte is dat het nooit opraakt. Aardwarmte was in 2022 goed voor 2 procent van het eindverbruik van energie uit hernieuwbare bronnen (bron: CBS).

Wilt u dat er meer duurzame energie komt? 

Kies dan voor een groene energieleverancier en geef aan dat groene stroom alleen uit Nederland mag komen. Daarmee stimuleert u de duurzame opwek in Nederland. Op Gaslicht.com vindt u de Top 5 goedkoopste duurzame energiepakketten voor 1 jaar.  

Geactualiseerd: dinsdag 12 maart 2024

Jeanet Woldring
Jeanet Woldring Algemeen directeur

Jeanet Woldring is ruim 20 jaar als directeur verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken. Ze is eindredacteur van de content, nieuws- en persberichten op de Bencom websites. Jeanet is gespecialiseerd in het onafhankelijk vergelijken van telecom, energie en verzekeringen voor zowel de zakelijke als consumentenmarkt. Door jarenlange ervaring heeft ze een brede kennis van de ontwikkeling van deze geliberaliseerde markten en schrijft er ook regelmatig over.

Website van het Jaar

Vergelijk het volledige energieaanbod

Vergelijk objectief alle energieleveranciers. Bij ons stapt u gemakkelijk in drie stappen over. Overstappen via Gaslicht.com is altijd gratis. Vergelijk en stap over.