Energiebelasting 2023 en 2024: hoe zit het precies?

Energiebelasting is de belasting die u moet betalen over het verbruik van elektriciteit en aardgas. U betaalt de energiebelasting in Nederland maandelijks aan uw energieleverancier. Uw leverancier draagt dit vervolgens af aan de belastingdienst. Vanaf 1 januari 2024 veranderen de belastingen op stroom en gas. De meeste huishoudens gaan fors meer energiebelasting betalen. Hoeveel energiebelasting betaalt u in 2024 per kubieke meter (m³) gas  en per kilowattuur (kWh) stroom? En hoeveel is de teruggaaf energiebelasting?

Ga snel naar:

• Energiebelasting 2024
• Welk deel energierekening bestaat uit belasting?
• Opbouw overheidsheffingen
• Opslag Duurzame Energie- en Klimaattransitie
• Overheidsheffingen in 2024
• Energiebelasting door de jaren heen
• Vermindering energiebelasting in 2024 (heffingskorting)
• Veelgestelde vragen omtrent energiebelasting

Energiebelasting 2024 

Ieder jaar presenteert het kabinet op Prinsjesdag de voorstellen van de belastingtarieven voor het daaropvolgende jaar.  De energiebelasting wordt elk jaar op 1 januari vastgesteld en is bij iedere energieleverancier hetzelfde.  Het prijsplafond voor gas en stroom eindigt op 31 december 2023.

Wijzigingen energiebelasting in 2024

• Btw op energie blijft 21%, deze was tijdelijk 9% in 2022.
• De energiebelasting wordt ongeveer € 0,71 per m³ gas en € 0,13 per kWh stroom (incl. 21% btw). 
• De vermindering energiebelasting voor 2024 komt neer op € 603,04.
• De energiebelasting kent 4 schijven voor gas en stroom. Per 1-1-2024 worden dat er 5.
  
  

Welk deel energierekening bestaat uit belasting?

Uw energierekening bestaat voor een deel uit overheidsheffingen.  Per 1 januari 2023 is de Opslag Duurzame Energie samengevoegd met de energiebelasting. Daarnaast betaalt u 21% btw over alle leveringskosten, netbeheerkosten én over de overheidsheffingen. Ook over de energiebelasting wordt dus 21% btw berekend. Per 1 juli 2022 heeft het kabinet de btw op gas, stroom en stadsverwarming tijdelijk verlaagd van 21% naar 9%. Deze maatregel gold voor een halfjaar en is helaas niet gecontinueerd. Ook voor 2024 blijft de btw 21%.

In onderstaande afbeelding staat de kostenverdeling voor een gemiddeld huishouden met een jaarverbruik van 3500 kWh stroom en 1500 m³ gas. Het betreft een gemiddelde energierekening van € 3463 per jaar op 20 juli 2023. Hieruit valt af te leiden dat 37% uit overheidsheffingen bestaat. De totale energierekening verschilt per huishouden door verschillen in het verbruik en de contractvorm.

Opbouw overheidsheffingen

U betaalt verschillende belastingen via de energierekening. Het gaat om energiebelasting, btw en een opslag duurzame energie (ODE tot 1-1-'23). Energiebelasting betaalt u over elke kWh stroom of m³ gas die u verbruikt. Met deze belasting stimuleert de overheid investeringen in duurzame energie.  Maar u betáált niet alleen energiebelastingen, er is ook een vaste belastingteruggave (vermindering energiebelasting, voorheen heffingskorting genoemd). In 2023 is die € 597 (afgerond)op jaarbasis.  In 2024 wordt dat € 603. Uw energieleverancier verrekent de belastingvermindering met de energierekening. Op de energierekening wordt het meestal afgetrokken van de variabele leveringskosten voor stroom. Als u heel weinig stroom en gas verbruikt, krijgt u meer energiebelasting terug dan u betaalt.

Opslag Duurzame Energie- en Klimaattransitie

In 2013 werd de wet  ODE aangenomen om de uitgaven van het duurzame energie opwekken en het zuiniger omgaan met energie te stimuleren. In 2020 werd de ODE eerlijker verdeeld tussen huishoudens en bedrijven. Het is per 1 januari 2020  van een 50/50 verdeling naar een derde/twee derde verdeling gegaan, ten gunste van huishoudens. Sinds de invoering zijn de tarieven ieder jaar behoorlijk verhoogd. In 2022 bedroeg de ODE voor stroom 3,69 cent per kWh en de ODE voor gas 10,47 cent inclusief btw. In 2023 bestaat de ODE niet meer, maar is samengevoegd met de energiebelasting.

Overheidsheffingen in 2024

Op Prinsjesdag 2023 bood het demissionaire kabinet het Belastingplan aan. Hieruit blijkt dat de energiebelasting op gas per 1 januari 2024 stijgt naar 71 cent per m³. De energiebelasting op elektriciteit daalt naar 13 cent per kWh. De plannen moeten nog worden goedgekeurd door de Tweede én Eerste Kamer.

Let op: het gaat alleen over de belasting. De totale energierekening hangt ook af van de prijzen die energieleveranciers voor stroom en gas rekenen. 

Peildatum 1-1-2023

Energiebelasting door de jaren heen

Vooral de belasting op gas is door de jaren heen flink opgeschroefd, met het doel het gasverbruik terug te dringen. Daarmee wordt de energierekening vooral voor huishoudens die hun gasverbruik niet kunnen verminderen ieder jaar flink duurder. Dat toont de grafiek hieronder. Gelukkig staat hier nog altijd wel een hoge vermindering energiebelasting tegenover.

Vermindering energiebelasting in 2024 (heffingskorting)

De overheid ziet een deel van het energieverbruik als basisbehoefte, hierover hoeft u geen belasting te betalen. De energiebelasting wordt daarom verminderd met een vast bedrag per elektriciteitsaansluiting per jaar. Dat wordt verrekend via uw energierekening. De vermindering geldt alleen voor iemand met een aansluiting van stroom. Daarnaast moet er sprake zijn van stroomverbruik, ook al is dit maar 1 kWh. De vermindering wordt jaarlijks opnieuw vastgesteld en geldt alleen voor onroerende zaken met een verblijfsfunctie. Dit is een adres waar mensen kunnen verblijven, zoals woningen, kantoorpanden of fabrieken. 

• Voorbeelden met verblijfsfunctie: woning, kantoor, dorpshuis, concertzaal, ziekenhuis, manege
•  Voorbeelden zonder verblijfsfunctie: garagebox, volkstuin, aanlegsteiger of algemene voorzieningen/ruimten van flats/appartementen zoals: centrale voorzieningen, hallen, liften en portiek/trap verlichting.

Betaalt u in een jaar minder energiebelasting dan het bedrag van de belastingvermindering? Dan krijgt u toch de volledige belastingvermindering. Dit geldt ook bij groene stroom. En verhuist u binnen de verbruiksperiode van een jaar? Dan wordt de belastingvermindering naar evenredigheid berekend.

Op Prinsjesdag 2023 werd bekendgemaakt dat de vermindering energiebelasting stijgt naar € 603. 

Veelgestelde vragen omtrent energiebelasting

Waarom zie ik een gemiddelde prijs op mijn jaarafrekening? 

Uw jaarafrekening loopt vaak niet precies van 1 januari tot en met 31 december, maar bijvoorbeeld van 1 april 2022 tot en met 31 maart 2023. U ziet dan op uw energierekening een gemiddelde prijs voor de energiebelasting. Van 1 april 2022  tot en met 31 december 2022  betaalt u het tarief van 2022, voor de periode in 2023  betaalt u het tarief van 2023.  

Waarom wordt er belasting geheven over het energieverbruik? 

Energieverbruik kan leiden tot het opraken van fossiele brandstoffen, uitstoot van broeikasgassen en verzuring. Daarom heft de overheid belasting over het energieverbruik. Hierdoor wordt energie duurder en zullen verbruikers er naar verwachting bewuster en zuiniger mee omgaan. 

Moet ik deze belasting betalen als ik zelf elektriciteit opwek? 

Ja, deze belasting is ook van toepassing als u zelf elektriciteit opwekt. Over het nettoverbruik betaalt u energiebelasting, btw, het leverings- en het netwerktarief. Het nettoverbruik is de gebruikte energie min de teruggeleverde stroom. Voor meer informatie kunt u terecht bij de Belastingdienst of uw energiebedrijf. 

Over welke tarieven moet ik btw betalen? 

Zoals over bijna alle producten betalen consumenten ook over energie 21% btw. Energieleveranciers en netbeheerders brengen deze btw bij u in rekening en dragen deze vervolgens af aan de belastingdienst. Er wordt ook btw geheven over deze belasting. Bij energie geldt dus dat over de gehele rekening btw geheven wordt.  In een Kamerbrief van 11 maart stelt het kabinet voor de btw op energie tijdelijk te verlagen van 21% naar 9%. Deze maatregel is ingegaan in op 1 juli 2022 en geldt voor een periode van zes maanden. Door deze maatregel daalt de energierekening met 10%. Helaas ging de btw op energie per 1 januari 2023 weer naar 21%.

Wanneer heb ik recht op een energietoeslag van € 1300?

Huishoudens met een laag inkomen (rond bijstandsniveau) krijgen in 2022 en 2023 een energietoeslag van 1300 euro per huishouden per jaar. Ze kunnen deze energietoeslag aanvragen bij de gemeente. Het kabinet en gemeenten streven ernaar om de toeslag zo snel mogelijk uit te keren.

Hoe vraag ik de eenmalige energietoeslag 2023 aan?

U kunt de eenmalige energietoeslag 2023 nog niet aanvragen. Voor deze toeslag is op 3 juli 2023 een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd. De Tweede en Eerste Kamer moeten hier nog over beslissen. Net zoals met de energietoeslag van 2022, mogen gemeenten de regeling zelf verder uit werken. 

Wie kan in 2023 steun aanvragen bij het Noodfonds Energie?

Kwetsbare huishoudens met een hoge energierekening kunnen vanaf 7 februari 2023 terecht bij het Tijdelijk Noodfonds Energie. Het Noodfonds betaalt voor huishoudens die in aanmerking komen voor steun, een deel van de energierekening van oktober 2022 tot en met maart 2023.  Informatie over de aanvraag is te vinden op noodfondsenergie.nl. Het Noodfonds Energie was open tussen 7 februari en 5 mei 2023. 

Ontdekt u het Noodfonds nu pas?

Dan bent u helaas te laat om nog een aanvraag voor steun te doen. Kijk bij Geldfit of er andere manieren zijn om grip op uw energierekening te krijgen. Denk bijvoorbeeld aan energiecoaches, bespaartips of de potjes-check. U kunt Geldfit ook bellen voor persoonlijk advies, waarbij ze u waar nodig in contact brengen met een organisatie in de buurt.

Wordt het Noodfonds Energie verlengd in 2024?

Op Prinsjesdag 2023 is bekendgemaakt dat het Noodfonds Energie wordt verlengd, zodat mensen die hun energierekening niet meer kunnen betalen een vangnet hebben.