Vergelijk het volledige energieaanbod
Energie vergelijken

Wat is de stroomprijs per kWh?

De stroomprijs die u betaalt, is afhankelijk van het soort energiecontract en de door u gekozen looptijd. De prijs van stroom per kWh bestaat uit meer dan alleen de kosten van elektriciteit. Welke factoren zijn van invloed op de stroomprijs?

Actuele stroomprijs

Wat is een kilowattuur (kWh)?

De afkorting kWh staat voor kilowattuur, een eenheid om stroom per uur te meten. ‘kW’ staat voor kilowatt en de ‘h’ in de afkorting staat voor het Engelse woord ‘hour’, wat ‘uur’ betekent. Het verbruik van elektrische apparaten wordt aangeduid met een hoeveelheid Watt. Vernoemd naar de Schotse ingenieur James Watt. 1000 Watt is 1 kilowatt, of 1 kW. Anders gezegd: wat een apparaat met een vermogen van 1 kilowatt in een uur verbruikt noemen we een kilowattuur. 

Wat is het verband tussen Watt en kilowattuur?

Om uit te rekenen hoeveel energie een apparaat verbruikt, moet u het stroomverbruik in Watt vermenigvuldigen met de tijd.
Voorbeelden: 
1. U heeft een stofzuiger van 900 Watt. Als u daarmee een half uur zuigt, verbruikt de stofzuiger 900 Watt x 1/2 uur = 450 wattuur = 0,45 kilowattuur (kWh). 
2. U heeft een afwasmachine met een vermogen van 1200 Watt, oftewel 1,2 kilowatt. Als u die vaatwasser een uur laat draaien verbruikt u 1,2 kWh.
Op uw energierekening ziet u uw stroomverbruik in kWh.

Wat kost 1 kWh?

De prijs van een kWh bestaat uit verschillende onderdelen en is onder andere afhankelijk van de kosten voor de stroom zelf, overheidsheffingen, btw en netbeheerkosten. Momenteel is de laagste stroomprijs op Gaslicht.com € 0,21 per kWh bij Greenchoice) en de hoogste stroomprijs € 0,39 per kWh bij Essent (peildatum 1-3-'24*). Daarvan is 13 cent voor energiebelasting (incl. 21% btw). De ODE (opslag Duurzame Energie) is in 2023 onderdeel van de energiebelasting geworden. 

*Voor een gemiddeld huishouden (3500 kWh) bedraagt het verschil tussen de laagste en hoogste stroomprijs op jaarbasis maar liefst € 630!

Wat kost stroom in 2024?

Halverwege 2022 steeg de stroomprijs naar absurde hoogtes. We zagen toen een gemiddelde prijs van 78 cent per kWh. Een jaar eerder was dit nog 24 cent per kWh. In onderstaande tabel staan de variabele stroomprijzen van de drie grootste energieleveranciers van Nederland vanaf 2022 tot en met heden.

Hoe verliepen de stroomprijzen in 2023 tijdens het prijsplafond?

Eerste kwartaal: op 1 januari 2023 is stroom het voordeligst bij Budget Energie: € 0,49 per kWh. Op 1 februari biedt Budget Energie nog steeds het laagste stroomtarief: met € 0,39 al onder het prijsplafond. En als er een schaap over de dam is... In maart zien we dat Oxxio, Mega, United Consumers én Eneco het goede voorbeeld volgen! Deze leveranciers bieden contracten met tarieven rond de € 0,37 cent per kilowattuur. Oxxio spant de kroon met slechts € 0,35 per kWh, maar hier geldt: op is op!

Tweede kwartaal: in april zien we gelukkig weer een TOP 5 met stroomtarieven onder het prijsplafond. Zelfs een Top 5 waarbij het stroom- en gastarief voor 1 jaar vast staat! In mei zelfs 12 vaste jaarcontracten waarvan 10 met tarieven onder het prijsplafond. En half juni al 20 energiecontracten met een stroomtarief onder het prijsplafond! Het zijn allemaal contracten met een vaste looptijd van 6 maanden, één, twee of drie jaar.

Derde kwartaal:  in juli is er al keuze uit 28 energiecontracten met een stroomtarief onder het prijsplafond!  Voor een jaarcontract zijn Oxxio en Pure Energie het voordeligst met een stroomtarief van € 0,36 per kWh. Begin augustus zien we 33 contracten. Al die contracten bieden tarieven onder het prijsplafond. Vattenfall biedt het jaarcontract met het laagste stroomtarief: € 0,34 per kWh. Let op: tarieven kunnen dagelijks wijzigen. Experts verwachten een stijging van de stroomprijzen. Dat blijkt ook het geval, Engie zit met € 0,41 per kWh alweer boven het prijsplafond. Op 21 augustus maakt Vattenfall als eerste de variabele energietarieven bekend voor 1 oktober '23. Klanten die in oktober een nieuw variabel tarief ontvangen, betalen dan voor  stroom € 0,35 in plaats van € 0,44 per kWh. Daarentegen stijgen de vaste leveringskosten voor stroom van € 5,99 naar € 8,99 per maand, dat is de helft meer. 

Vierde kwartaal: begin september zijn er  op Gaslicht.com 26 vaste contracten met prijzen onder het prijsplafond beschikbaar. De laagste stroomprijs is te vinden bij Vattenfall: € 0,29 per kWh. Ook begin oktober is Vattenfall het voordeligst, al is de stroomprijs voor 1 jaar vast weer opgelopen naar € 0,32 per kWh. Eind oktober varieert de stroomprijs voor 1 jaar vast van € 0,30 (Engie) tot € 0,40 per kWh. Forse verschillen dus, waardoor het loont om de stroomprijzen te vergelijken. Begin november zien we de prijs alweer oplopen. Zo vraagt Engie € 0,36 per kWh en is daarmee niet meer de goedkoopste. Eind november varieert de stroomprijs voor vast en variabel van € 0,32 tot € 0,46 per kWh. Begin december zien we dalende termijnprijzen van elektriciteit.

Stroomprijs per kWh
variabel contract 
sept
2022
okt nov dec jan
2023
febr mrt  april mei juni juli aug sept okt nov dec jan
2024
febr maart
vattenfall-compact.svg € 0,98  € 0,80  € 0,63  € 0,68  € 0,77  € 0,50  € 0,48 € 0,48 € 0,38 € 0,38 € 0,39 € 0,44 € 0,44 € 0,35 € 0,35 € 0,35  € 0,33  € 0,34 € 0,34
essent.svg € 0,84  € 0,84  € 0,68  € 0,74  € 0,83  € 0,83 € 0,48 € 0,49* € 0,48 € 0,48 € 0,39 € 0,39 € 0,39 € 0,39 € 0,39 € 0,39 € 0,39 € 0,39 € 0,39
eneco.svg € 0,86  € 0,87  € 0,86 € 0,88  € 0,83  € 0,83 € 0,37** €  0,46* € 0,46* € 0,46* € 0,39* € 0,44* € 0,44* € 0,39* € 0,39* € 0,39* € 0,39* € 0,38* € 0,38*

* modelcontract ** vast tarief voor 6 maanden

In onderstaande grafiek zien we de prijsontwikkeling van stroom van 2021 tot heden. Het betreft de inkoopprijzen op de APX/EPEX-handelsbeurs. De consumentenprijs (blauwe lijn) is de inkoopprijs inclusief overheidsheffingen, maar exclusief de winstmarge van de energieleverancier. Het is dus niet de stroomprijs die u betaalt aan uw energieleverancier. Die is aanmerkelijk hoger; er bestaan grote prijsverschillen tussen de energiecontracten.

Waardoor werd de stroomprijs zo hoog?

De oorlog in Oekraïne en de crisis met Rusland zorgen voor ongekend hoge prijzen op de energiemarkt. Daardoor is niet alleen de gasprijs, maar ook de stroomprijs enorm opgelopen. Dit komt doordat de stroomprijs in relatie staat met de gasprijs. Stroom wordt namelijk deels opgewekt in energiecentrales met aardgas als energiebron. Daarom zijn elektriciteitsprijzen min of meer gekoppeld aan de gasprijzen.

Volgens energiedeskundige Martien Visser heeft dit ook te maken met het principe van de elektriciteitsmarkt, waarbij de duurste bron de prijs voor alle stroom bepaalt. Visser: "Wel zal er de komende jaren in snel tempo steeds meer elektriciteit van zonnepanelen en windmolens komen. Dit jaar (2022) is het zo nu en dan al zo dat er bijna een teveel aan is. Dan zie je de marktprijs voor elektriciteit instorten of zelfs negatief worden. Dat gaat steeds vaker gebeuren en heeft een drukkend effect op de gemiddelde elektriciteitsprijs per dag of per jaar. Evenwel, op momenten dat de zon niet fel schijnt en het weinig waait, zal de gasprijs voorlopig bepalend zijn voor de marktprijs van elektriciteit."

Gelukkig daalden de stroomprijzen begin 2023. Dat was niet alleen gunstig voor consumenten, maar het scheelt de overheid ook veel geld als stroom (en gas) goedkoper is dan het prijsplafond. Toch was de stroomprijs in maart 2023 nog 2x zo hoog als twee jaar daarvoor.  En eind augustus zorgden de ontwikkelingen op de gasmarkt ook voor prijsschommelingen op de elektriciteitsmarkt en de markten voor CO2-rechten. De  stroomprijs liep weer op. In de eerste week van september zijn de termijnprijzen van elektriciteit  in Noordwest-Europa gedaald. Maar in oktober zagen we de stroomprijs opnieuw stijgen. Het conflict tussen Israël en Hamas zorgde en zorgt voor veel spanning op de energiemarkt met hoge energieprijzen tot gevolg. 

Begin 2024 zien we dat de termijnprijzen van stroom dalen. Volgens Vattenfall zijn niet alleen de dalende gasprijzen hiervan de oorzaak, maar is ook het aanbod van 'conventionele opwek' goed. Franse kerncentrales compenseren aardig voor minder wind in Noordwest-Europa. Met de grote hoeveelheid wind in de eerste dagen van februari zijn de gemiddelde spotprijzen van elektriciteit laag. Vattenfall verwacht dat de prijzen later deze maand wat gaan stijgen door het wegvallen van de wind, 'wel zal overdag de zon voor lagere prijzen in de middaguren zorgen'.

Hoe is de stroomprijs opgebouwd?

  • kaal stroomtarief 
  • energiebelasting
  • 21% btw (9% van 1 juli t/m 31 dec 2022)
  • Opslag Duurzame Energie (ODE): tot 2023  

De kale stroomprijs verschilt per leverancier. Daarnaast betaalt iedereen in Nederland belasting op stroom. Al deze onderdelen van de stroomprijs vormen samen de variabele leveringskosten. Dit kunt u vermenigvuldigen met uw verbruik in kWh. Naast de stroomprijs betaalt u een aantal vaste kosten: de vaste leveringskosten van uw energieleverancier en de netbeheerkosten. De vaste leveringskosten (voorheen vastrecht) bepaalt de energieleverancier zelf. Er zitten grote verschillen tussen de vaste leveringskosten, let daar dus op. 

De vaste kosten voor het netbeheer bestaan uit de elektriciteitsaansluiting, de meter en het energietransport. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) bepaalt elk jaar de maximale hoogte van de netbeheerkosten. De ACM houdt toezicht op de netbeheerders omdat u niet kunt overstappen. In iedere regio is er maar een netbeheerder.

Ook krijgt ieder huis met een elektriciteitsaansluiting een vast bedrag terug van de overheid. Dit heet de teruggaaf energiebelasting of vermindering energiebelasting. Dit bedrag is voor iedereen hetzelfde. Lees meer:

Voor het berekenen van uw stroomverbruik is vooral de grootte van het huishouden van belang. Hoe meer mensen elektriciteit gebruiken, hoe hoger uw stroomverbruik wordt. Volgens het NIBUD is in 2023 het gemiddeld verbruik per huishouden 2800 kWh per jaar. Uw totale kWh-verbruik per jaar vindt u terug op uw jaarafrekening.

Inzicht in uw stroomverbruik

Stroom besparen is makkelijker als u goed inzicht heeft in uw eigen stroomverbruik. Hoeveel stroom gebruikt u en waaraan? Met onze gratis app Bencompare Mijn Verbruik krijgt u direct persoonlijk inzicht in uw verbruik. Het helpt ook uw verbruik te vergelijken met dat van andere huishoudens. Het voordeel van de Bencompare app is dat uw gegevens niet verloren gaan als u van energieleverancier wisselt.

Zelf stroom opwekken met zonnepanelen

Met zonnepanelen wekt u zelf stroom op. De opbrengst van zonnepanelen wordt ook in kWh weergegeven. Verbruikt u 3500 kWh per jaar en wekt u bijvoorbeeld 3000 kWh op? Dan hoeft u nog maar 500 kWh te betalen aan uw energieleverancier. Wekt u zoveel elektriciteit op, waardoor de energierekening op 0 kWh of minder uitkomt? Dan krijgt u zelfs een terugleververgoeding. Let op: half augustus 2023 introduceerde Vandebron als eerste leverancier vaste terugleveringskosten voor zonnepaneelbezitters. Dat betekent dat Vandebron eigenaren van zonnepanelen laat betalen voor het terugleveren van stroom. Hier ontstond veel commotie over. Ben Woldring van Gaslicht.com, gaf op Nu.nl antwoord op de meestgestelde vragen over dit onderwerp. Half november volgde Vrijopnaam dit voorbeeld. En op 16 januari 2024 wordt bekend dat ook Budget Energie vaste terugleverkosten gaat rekenen aan klanten met zonnepanelen. Tegelijkertijd levert Budget Energie klanten die een 1-jarig vast contract afsluiten in de weekenden van april tot en met augustus gratis stroom. Op 21 februari maakt Greenchoice bekend dat aan klanten met zonnepanelen hogere vaste leveringskosten worden berekend. En op 1 maart volgen Mega, Engie, Frank Energie en Innova.

Ook zelf uw eigen kWh opwekken met zonnepanelen? Bekijk of zonnepanelen ook voor u interessant zijn.

Geactualiseerd: vrijdag 1 maart 2024

Jeanet Woldring
Jeanet Woldring Algemeen directeur

Jeanet Woldring is ruim 20 jaar als directeur verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken. Ze is eindredacteur van de content, nieuws- en persberichten op de Bencom websites. Jeanet is gespecialiseerd in het onafhankelijk vergelijken van telecom, energie en verzekeringen voor zowel de zakelijke als consumentenmarkt. Door jarenlange ervaring heeft ze een brede kennis van de ontwikkeling van deze geliberaliseerde markten en schrijft er ook regelmatig over.

Website van het Jaar

Vergelijk het volledige energieaanbod

Vergelijk objectief alle energieleveranciers. Bij ons stapt u gemakkelijk in drie stappen over. Overstappen via Gaslicht.com is altijd gratis. Vergelijk en stap over.