Wat zijn zonnecollectoren en hoe werken ze?

Net als zonnepanelen maken zonnecollectoren gebruik van zonne-energie. Zonnecollectoren hebben echter een ander doel, namelijk water opwarmen. In dit artikel leest u wat een zonnecollector is, welke verschillende soorten er op de markt zijn en hoe ze werken.

Ga snel naar:

• Wat is een zonnecollector?
• Wat is een zonneboiler en hoe werkt het?
• Zonnecollectoren of zonnepanelen?
• Hoeveel bespaart u met een zonneboiler?
• Beste opbrengst
• Wat kost een zonneboiler?
• Soorten zonnecollectoren
• Hoeveel collectoren heeft u nodig?

Wat is een zonnecollector?

Een zonnecollector gebruikt de warmte van de zon om water op te warmen. In deze collectoren zit een solarvloeistof, die door de zon opgewarmd wordt en waarvan de temperatuur op kan lopen tot wel 90 graden. Een zonnecollector is een onderdeel van een groter geheel, namelijk een zonneboiler. 

Wat is een zonneboiler en hoe werkt het?

Een zonneboiler bestaat uit zonnecollectoren die zonlicht opvangen en een voorraadvat om het warme water in op te slaan. De solarvloeistof uit de collectoren wordt door leidingen naar het voorraadvat gepompt. De vloeistof geeft hier warmte af aan het water. Op dit voorraadvat is nog een naverwarmer aangesloten, omdat het water in de winter niet altijd warm genoeg wordt. De naverwarmer, meestal uw cv-ketel of warmtepomp, zorgt ervoor dat het water tot minstens 60 graden Celsius verwarmd wordt.

Zonnecollectoren of zonnepanelen?

In de meeste gevallen zijn zonnepanelen de beste keuze. In plaats van een zonneboiler kunt u namelijk ook gebruikmaken van een warmtepomp, die draait op de stroom van uw zonnepanelen. Die stroom kunt u immers ook voor andere dingen gebruiken. Maar er zijn gevallen waarbij zonnecollectoren handiger zijn. 

Salderingsregeling

Heeft u al zonnepanelen en wekt u al evenveel op als u verbruikt? Dan kunt u niet meer profiteren van de salderingsregeling. Dan is een zonneboiler een goed idee. 

Weinig ruimte op het dak

Heeft u weinig ruimte op uw dak? Dan zijn zonnecollectoren een uitkomst. Meestal heeft u aan een zonnecollector van 2,5 m2 genoeg.

Schaduw

Zonnepanelen leveren minder op als ze in de schaduw liggen. Zonnecollectoren hebben daar minder last van. Ligt (een deel van) uw dak in de schaduw? Kies van voor zonnecollectoren of zonnepanelen met micro-omvormers.

Hoeveel bespaart u met een zonneboiler?

Een zonneboiler zorgt voor warm water in de douche en keuken. U gebruikt hem in combinatie met uw cv-ketel of warmtepomp. In de zomer levert de zonneboiler bijna al uw warme water. In de winter springt uw cv-ketel of warmtepomp bij.  Met een zonneboiler bespaart u over het hele jaar ruim een derde op uw energiekosten voor warm water. Vooral tussen maart en september kan de besparing oplopen. Voor een gezin van 3 personen scheelt het zo’n 160 m3 gas per jaar. 

Beste opbrengst

Net als bij zonnepanelen moeten de collectoren zo min mogelijk in de schaduw liggen, al hebben zonnecollectoren hier minder last van dan zonnepanelen. Een positie op het zuiden, zuidwesten of zuidoosten, met een hoek tussen de 20 en 60 graden, is het beste. Bij platte daken moet u erop letten dat de voorste collectoren geen schaduw op de achterste collectoren werpen. Vacuümbuis-zonnecollectoren hoeven niet per se op het dak. Deze kunnen ook op wanden of gevels geïnstalleerd worden.  

Wat kost een zonneboiler?

Een zonneboiler kost tussen de € 3800 en € 6500 en heeft een levensduur van ongeveer 20 jaar (bron: Milieucentraal). U kunt ook subsidie aanvragen voor een deel van de aanschafkosten.

Soorten zonnecollectoren 

Er zijn twee soorten zonnecollectoren: vlakkeplaatcollectoren en vacuümbuis-zonnecollectoren. 

Vlakkeplaatzonnecollector

De meeste zonnecollectoren bestaan uit een vlakke plaat glas, met daaronder een collector van metaal, een absorptieplaat die warmte uit het zonlicht opneemt. De glazen plaat daarboven zorgt ervoor dat de warmte niet uit de collector kan ontsnappen op het moment dat het water opgewarmd wordt.    

Vacuümbuis-zonnecollector 

Vacuümbuis-zonnecollectoren, ook wel heat pipe-collectoren genoemd, bestaan uit een aantal glazen buizen. In deze buizen zit een koperen absorber, die vacuüm wordt gezogen. Dit is om warmteverlies tegen te gaan. Aan de achterkant van deze absorber zit een kleine verzegelde koperen buis, de heatpipe, met daarin de solarvloeistof.  

Voordelen

Heatpipecollectoren zijn duurder dan een vlakkeplaatzonnecollector, maar het voordeel is dat deze vrijwel overal geplaatst kunnen worden: op een schuin dak, plat of tegen wanden en gevels.  

Nadelen

Heatpipecollectoren hebben echter ook een aantal nadelen ten opzichte van vlakkeplaatzonnecollectoren. Bij vlakkeplaatcollectoren smelt de sneeuw die erop ligt, maar dat is bij heatpipecollectoren niet het geval. Daardoor wekken deze collectoren in de winter, als het sneeuwt, tijdelijk minder warmte op. Daarnaast hebben heatpipecollectoren een lager rendement en zijn ze duurder. Vlakkeplaatzonnecollectoren zijn dus meestal de beste keuze. 

Hoeveel collectoren heeft u nodig?

Een gezin van 3 personen heeft genoeg aan een collector van 2,5 m2 en een vat van 120 liter.