Zo werkt de energiemarkt

Vraag je je wel eens af wat er gebeurt voordat er bij jou thuis stroom uit het stopcontact komt? In dit blog nemen we je mee achter de schermen van de energiemarkt en weet jij ook hoe de energiemarkt werkt!

Wie zijn er allemaal betrokken bij jouw energie?

• De stroom en het gas dat je gebruikt, worden opgewekt door een producent. Dat zijn eigenaren van bijvoorbeeld gasvelden, kolencentrales of windmolens.
• Een energieleverancier koopt energie van een producent. Soms is een energieleverancier ook zelf producent.
• De stroom komt via kabels en leidingen bij jouw huis. Dit netwerk wordt onderhouden door een netbeheerder. De netbeheerder sluit ook nieuwe woningen aan.
• De energiedistributeur (Tennet voor stroom, GasUnie voor gas) zorgt er onder meer voor dat er balans is tussen vraag en aanbod op de energiemarkt.
• De toezichthouder (Autoriteit Consument & Markt)houdt in de gaten of energieleveranciers en netbeheerders zich houden aan wet- en regelgeving.

Waar komt gas en stroom vandaan?

Energieleveranciers kopen dus stroom en gas voor jou in. Er zijn verschillende beurzen waarop dat kan, zoals de ENDEX, de APX en de TTF. Op die beurzen wordt stroom en gas uit meerdere Europese landen verhandeld. Jouw gas kan dus bijvoorbeeld uit Noorwegen komen en je stroom uit Duitsland of België. Op het stroometiket dat hoort bij jouw energiecontract, kun je zien waar jouw energieleverancier de energie vandaan haalt.

De prijs van energie op de energiemarkt

De prijs op die Europese energiebeurzen verandert steeds. Dat komt vooral door schommelingen in vraag en aanbod. Gaat het goed met de economie, dan neemt de vraag bijvoorbeeld toe. En in de winter is er meer energie nodig, wat de prijs opdrijft. Ook politieke onrust heeft invloed op de energieprijs. Omgekeerd kan het aanbod aan energie toenemen doordat landen de productie verhogen of doordat het hard waait, waardoor er meer windenergie beschikbaar is. Dat zorgt voor lagere prijzen. Energieleveranciers kopen vaak en veel in. Ze weten daardoor redelijk goed wat ze gemiddeld kwijt zijn. Daar baseren ze hun tarieven op die ze aan jou vragen.

Keuzes op de energiemarkt

Sinds 2004 kun je in Nederland zelf je energieleverancier uitzoeken. Er zijn er meer dan vijftig, dus volop keuze. Door die concurrentie betaal je minder voor gas en stroom. Ook moeten energieleveranciers hun best blijven doen om goede service te leveren. Je netbeheerder kun je niet zelf kiezen. Elke regio heeft een vaste netbeheerder.

Wat voor soort energiecontracten zijn er?

Energiecontracten zijn er in alle soorten en maten. De meeste consumenten letten op deze drie zaken:

• Tariefsoort: bij een contract met vaste tarieven weet je voor een afgesproken periode waar je aan toe bent. Bij een contract met variabele tarieven stijgen of dalen je energietarieven twee keer per jaar: op 1 januari en 1 juli. Let op: alleen de leveringstarieven kun je vastzetten; netbeheerkosten en belastingen op energie nooit.
• Looptijd: je hebt contracten met een onbepaalde looptijd en contracten met een vaste looptijd, zoals 1, 3 of zelfs 5 jaar. Een contract met een onbepaalde looptijd kun je op elk moment kosteloos opzeggen. Bij een contract met een vaste looptijd betaal je een opzegvergoeding als je voortijdig overstapt.
• Herkomst: je kunt kiezen voor grijze energie of groene energie. Grijze energie komt uit fossiele brandstoffen zoals kolen. Groene energie komt uit duurzame bronnen, zoals waterkrachtcentrales of zonneparken.

Hoe kun je jouw energierekening verlagen?

Veel Nederlanders zitten al jaren bij dezelfde energieleverancier. Ze betalen daar hoge tarieven voor gas en stroom. Energieleveranciers bieden lagere tarieven voor nieuwe klanten. Zo werkt het op de energiemarkt. De beste deals vind je op vergelijkingssites zoals Gaslicht.com, omdat leveranciers daar met elkaar concurreren. In onze energievergelijker zie je snel en eenvoudig welke energieleverancier jou het meest voordelige aanbod doet. Bij een gemiddeld verbruik (3500 kWh stroom en 1500 m3 gas), levert dat momenteel een besparing op van zo’n 340 euro per jaar.

Overstappen naar een andere energieleverancier

Nu je weet hoe de energiemarkt werkt, weet je dat er ook veel te besparen valt. Dit kan je doen door over te stappen. Overstappen is tegenwoordig simpel en goed geregeld. Jij kiest een contract en vult je gegevens in. Daarna regelen je oude en nieuwe energieleverancier onderling de rest. Van de overstap merk je zelf verder niets. Er verandert niets aan je aansluiting, er hoeft niemand binnen in je huis te komen. En je hoeft niet bang te zijn dat je zonder gas of stroom komt te zitten.