Hoe betrouwbaar zijn onbekende energieleveranciers?

Je hebt als consument tegenwoordig keuze uit tientallen verschillende energieleveranciers. Sommige met namen waarvan je misschien nog nooit gehoord heb. Hoe betrouwbaar zijn die en is het veilig om naar zo’n leverancier over te stappen?

Die vraag stellen veel mensen zich nu er kort achter elkaar twee energieleveranciers failliet gingen. Eerst Energyflex in 2018, begin 2019 gevolgd door Robin Energie. En hoe zit het met Welkom Energie, is deze nieuwkomer betrouwbaar? In dit blog gaan we samen op zoek naar antwoorden.

Waarom zijn er zoveel energieleveranciers?

Daarvoor nemen we je eerst even mee terug in de tijd. Tot 2004 kende Nederland een paar grote energiebedrijven die elk hun eigen regio hadden. Woonde je in Gelderland, dan was je klant bij Nuon. De meeste mensen in Noord-Brabant en Groningen kregen energie van Essent, terwijl Rotterdammers en Hagenezen op Eneco waren aangewezen, zoals je in hun historie kunt lezen. Deze energiebedrijven produceerden zelf ook energie en waren ook verantwoordelijk voor de netten. Ze waren dus netbeheerder en leverancier tegelijk.

Vrije keuze voor energieleverancier

Er was geen enkele concurrentie, het energiebedrijf had een monopolie op het leveren van energie. Om dat te doorbreken en concurrentie te stimuleren werd besloten de energiemarkt te liberaliseren. In 2001 werd begonnen met het liberaliseren van de markt voor grootverbruikers. Daarna is ook de energiemarkt vrijgegeven voor consumenten. Eerst alleen voor groene stroom en per 1 juli 2004 volledig.

Kan iedereen een energiebedrijf oprichten?

Ja, vanaf 2004 mogen energieleveranciers overal in Nederland gas en stroom verkopen en is het relatief makkelijk om een nieuw energiebedrijf op te richten. Je hoeft bijvoorbeeld niet zelf centrales te hebben, maar mag ook gas en stroom inkopen bij andere energiebedrijven. Dat gebeurt dan ook volop.

Zijn er geen eisen aan nieuwe energieleveranciers?

Uiteraard wel. Je moet bijvoorbeeld een vergunning hebben van de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Die stelt een aantal belangrijke eisen: zo ben je verplicht om energie te leveren aan iedereen die daarom vraagt, moet je redelijke tarieven en voorwaarden hanteren en zijn er eisen op het gebied van je organisatie, financiën en de manier waarop je klachten afhandelt. De ACM blijft ook na oprichting energiebedrijven controleren. Zo dwong de ACM vorig jaar meer dan 20 energiebedrijven om de energierekening duidelijker te maken voor klanten.

Toch kan het dus misgaan?

Ja, dat hebben we nu twee keer in korte tijd gezien. Tegelijkertijd is het goed om te beseffen dat er sinds 2004 ook heel veel nieuwe energieleveranciers bij zijn gekomen die hun zaken goed voor elkaar hebben. Denk aan partijen als Greenchoice en Energiedirect.nl. Die zijn inmiddels niet meer weg te denken, maar zijn ook ooit klein en onbekend begonnen. Nieuw kan dus ook goed zijn!

Hoe kan ik zien hoe betrouwbaar een energieleverancier is?

Dat blijft heel lastig, omdat we niet mee kunnen kijken achter de schermen van bedrijven. Toch zijn er wel een aantal punten waar je op kunt letten:

• Kwaliteit: Op Gaslicht.com krijgt elke energieleverancier een prijs-kwaliteitsscore, gebaseerd op eigen onderzoek en ervaringen van overstappers.
• Gedragscode: Kijk of een energieleverancier de vrijwillige ‘gedragscode Consument en Energieleverancier’ van Energie Nederland getekend heeft, met afspraken over o.a. eerlijke werving en een goede ondersteuning van overstappers.
• Klachten: Kijk of een energieleverancier is aangesloten bij de Geschillencommissie, zodat je bij een conflict een onafhankelijk oordeel kan vragen.
• ACM: Houd de website van de ACM in de gaten. Als die energieleveranciers op de vingers tikt, lees je het daar. Uiteraard vermelden wij dat dan ook Gaslicht.com.

En de financiële betrouwbaarheid van energieleveranciers?

Of energieleveranciers financieel betrouwbaar zijn, blijft een hele lastige vraag. Daarvoor moet je zelf op zoek gaan in de jaarcijfers en zoeken naar de solvabiliteitsratio. Dat is de verhouding tussen vreemd vermogen (schulden) en eigen vermogen (bezittingen). Toen het Financieel Dagblad dat twee jaar geleden deed, bleek dat meer dan de helft van de energiebedrijven amper buffers heeft. De solvabiliteit was er minder dan 15%. Na het faillissement van EnergieFlex vroeg PvdA-kamerlid William Moorlag aan minister Wiebes of de ACM de vergunning van energieleveranciers wilde koppelen aan hun financiële betrouwbaarheid en daar een ranglijstje van wilde maken. In het antwoord ontweek de minister die vraag vakkundig. Vooralsnog tast je als consument - en ook wij bij Gaslicht.com - dus in het duister op financieel gebied.