Welke onderdelen van mijn energierekening staan vast en welke niet?

Veel mensen vinden hun energierekening ingewikkeld. Toch valt het best mee als je weet hoe de rekening is opgebouwd. Een deel van de kosten ligt vast: die betaal je elke maand, wat je ook doet. Het andere deel is afhankelijk van je verbruik of van de marktprijzen. In dit artikel leggen we uit welke onderdelen van je energierekening vaststaan, welke variabel zijn en wat je zelf kunt doen om je energierekening zo laag mogelijk te houden.

Hoe is mijn energierekening opgebouwd?

De energierekening bestaat uit drie hoofdonderdelen: leveringskosten, netbeheerkosten en overheidsheffingen.

1. Leveringskosten: deze betaal je aan je energieleverancier voor je stroom- en gasverbruik en voor de service. Een deel is variabel (per kWh en/of m3) en een deel is vast.

2. Netbeheerkosten: de netbeheerder rekent kosten voor het transport van stroom en gas en het onderhoud van kabels en leidingen. Deze kosten betaal je aan je energieleverancier, die het geld afdraagt aan je netbeheerder.

3. Overheidsheffingen: de energiebelasting en de btw. Je energieleverancier draagt deze belastingen voor je af aan de overheid.

Welke onderdelen van mijn energierekening staan vast?

Een deel van je energierekening staat vast en is niet afhankelijk van hoeveel energie je verbruikt:

1. Vaste leveringskosten

Dit is een vast bedrag dat je energieleverancier rekent voor administratie en dienstverlening. Vroegerbwerd dit vastrecht genoemd. De vaste leveringskosten verschillen per leverancier. Sommige aanbieders rekenen hoge vaste leveringskosten, maar lagere tarieven voor je verbruik. Dat kan gunstig zijn als je veel energie verbruikt, maar nadelig als je verbruik laag is. Let daarom niet alleen op de prijs per kWh of m³, maar ook op de vaste leveringskosten die je maandelijks betaalt. Onze vergelijker houdt hier automatisch rekening mee.

2. Netbeheerkosten

Dit zijn de kosten voor het onderhoud van het energienet. De maximale hoogte van het zogeheten capaciteitstarief wordt elk jaar vastgesteld door de ACM, dus daar kun je zelf niets aan veranderen door over te stappen. De kosten zijn afhankelijk van de capaciteit van je gasmeter en stroommeter en worden jaarlijks door je netbeheerder bepaald.

Let op: de overheid ziet een deel van het energieverbruik als basisbehoefte. Daarom krijg je elk jaar een vast deel van de energiebelasting terug, de zogeheten vermindering energiebelasting. Ook die staat vast. In 2025 bedraagt die afgerond € 635.

Welke onderdelen van mijn energierekening hangen af van mijn verbruik?

1. Variabele leveringskosten

Dit zijn de kosten die je per kWh stroom en m³ gas betaalt. Hoe meer je verbruikt, hoe hoger dit deel van de rekening. De tarieven verschillen per leverancier en contracttype.

Heb je een vast contract? Dan staan je leveringstarieven vast voor één of meerdere jaren. Bij een variabel contract kunnen de tarieven meerdere keren per jaar veranderen. En bij een dynamisch contract wijzigen de stroomprijzen zelfs elk uur (of kwartier) en de gasprijzen per dag.

2. Energiebelasting en btw

De energiebelasting wordt weliswaar elk jaar door de overheid opnieuw vastgesteld, maar de hoeveelheid energiebelasting die je betaalt, is afhankelijk van je verbruik. In 2025 bedraagt de energiebelasting € 0,70 per m³ gas en € 0,12 per kWh stroom. In 2026 wordt het naar verwachting € 0,73 per m³ gas en € 0,11 per kWh stroom.

Welke kosten komen er nog bij als ik zonnepanelen heb?

Heb je zonnepanelen? Dan komen er nog twee onderdelen bij op je energierekening: terugleververgoeding en terugleverkosten.

1. Je ontvangt een terugleververgoeding voor elke teruggeleverde kWh stroom die je niet kunt salderen. Dit geldt dus alleen voor jou als je meer stroom teruglevert dan afneemt. Hoe hoog die vergoeding is, verschilt per energieleverancier. Er bestaan grote verschillen zoal je kunt zien in ons overzicht terugleververgoedingen.

2. Vrijwel alle leveranciers rekenen terugleverkosten aan zonnepaneelbezitters. Die kosten kunnen op verschillende manieren worden berekend, bijvoorbeeld per kWh of via staffels. Hoe meer je teruglevert, hoe meer je betaalt.  Ook hier bestaan grote verschillen  zoals je kunt zien in onze tabel terugleverkosten.

Hoe kan mijn energierekening betaalbaar houden?

Je kunt je energierekening betaalbaar houden door op je verbruik te letten. Ook loont het om het contracttype te kiezen dat bij jouw situatie past. Vergelijk daarnaast regelmatig energiecontracten via Gaslicht.com. Onze vergelijker neemt alle bovengenoemde kostenposten mee in de vergelijking. Zo vind je altijd de beste deal.