Waarom het energielabel nog niet aanslaat

Koelkasten, wasmachines en auto’s; ze hadden al jarenlang een energielabel. Je huis tegenwoordig ook. Maar weet jij eigenlijk welk label dat is?   Als je het antwoord schuldig moet blijven, neem ik je dat niet kwalijk. Uit onderzoek bleek vorig jaar dat meer dan de helft van de Nederlanders geen flauw idee heeft welk label zijn of haar woning heeft. En dat terwijl er volop media-aandacht voor geweest is en elke Nederlandse huizenbezitter per post een voorlopig energielabel toegestuurd heeft gekregen.

Wat is het energielabel precies?

Het energielabel laat zien hoe energiezuinig een huis is in vergelijking met soortgelijke woningen. Het voorlopige label dat je gekregen hebt is een grove schatting, gebaseerd op onder meer het bouwjaar en type woning. Een voorlopig label kun je online voor een paar tientjes omzetten in een definitief label. Dat is sinds 2015 verplicht als je jouw huis gaat verkopen of verhuren. Doe je het niet, dan kan je een boete van 405 euro krijgen.

Waarom hebben we een energielabel?

Achterliggende gedachte achter het label is dat het consumenten stimuleert om hun huis energiezuiniger te maken. De vraag is natuurlijk of het in de praktijk ook zo werkt. Zelf heb ik daar zo mijn twijfels bij. In de praktijk blijkt namelijk dat mensen voornamelijk over hun energielabel nadenken als ze hun huis gaan verkopen. En dat is nou net het moment dat je geen zin hebt om te investeren in je huis.

Van G naar A kost een vermogen

Stel je even voor dat je een hoekhuis met een G-label hebt. Dan moet je een nieuwe cv-ketel aanschaffen, je vloer, dak en muren laten isoleren, hr-glas aanbrengen én 12 zonnepanelen op je dak laten plaatsen om een A-label te krijgen. Een klein rekensommetje op de achterkant van een bierviltje wijst uit dat je dan al snel 12.000 euro verder bent. Wie steekt dat nu nog in een woning waar hij vanaf wil?

Let je er als koper echt op?

Een ander argument voor het energielabel is dat het kopers makkelijker maakt om huizen op hun energiezuinigheid te vergelijken. Dat is natuurlijk zo. Maar ik vraag me wel af hoeveel waarde kopers daar in de praktijk aan hechten. Laat jij je droomhuis schieten omdat het energielabel je niet aan staat? Ik niet, in ieder geval.

Gedrag is bepalender dan het label

Daar komt nog bij dat een label alleen een indicatie geeft van de energiezuinigheid. Hoe hoog je energiekosten maandelijks daadwerkelijk uitvallen, wordt voor een belangrijk deel door je gedrag bepaald. Als je de hele dag zit te gamen, de verwarming op standje tropisch zet en een aquarium in huis hebt staan, helpt een energielabel A weinig.

Subsidie is een betere prikkel

Je merkt het waarschijnlijk al: ik ben vrij sceptisch over het energielabel. In deze vorm gaat het de komende jaren niet aanslaan, is mijn inschatting. In mijn ogen kan de overheid beter investeren in subsidie op bijvoorbeeld woningisolatie. Dat is een betere prikkel om de woningvoorraad te verduurzamen.

Stap over en steek je besparing in isolatie

Om op de beginvraag terug te komen. Als je niet weet welk energielabel jouw huis heeft, kun je dat online nazoeken. Wil je jouw label een beetje groener laten kleuren? Dan heb ik één advies voor je. Stap elk jaar over van energieleverancier en steek de besparing - zo’n 400 euro per jaar - in maatregelen om je huis energiezuiniger te maken.