LNG (Liquefied Natural Gas) als alternatief voor Gronings en Russisch gas

Op 1 oktober 2023 werd de gaskraan in Groningen dichtgedraaid. Aangezien Nederland en Europa steeds minder afhankelijk willen zijn van Russisch gas zijn de ogen gericht op LNG. Een gas dat vele voordelen kent en waar we de komende jaren zeker op kunnen rekenen.

• Wat is LNG?
• Waar komt LNG vandaan? 
• Voordelen van LNG
• Werking van LNG: van hoogcalorisch naar laagcalorisch gas
• De toekomst van LNG in Nederland 
• Waterstof en groen gas belangrijke energiedragers 
• Consument aan de knoppen 

Wat is LNG?

LNG is Liquified Natural Gas, een type aardgas dat vloeibaar wordt als het wordt gekoeld naar -162°C. Eenmaal vloeibaar is LNG maar liefst 600 keer kleiner dan gewoon aardgas. Dat maakt dat je er gemakkelijk veel van kunt vervoeren en opslaan. LNG wordt vaak verward met LPG (vloeibaar petroliumgas). Maar dit zijn twee verschillende gassen. LPG bestaat voornamelijk uit butaan en propaan en kan alleen onder grote druk vloeibaar blijven. LNG hoeft niet onder grote druk te staan om vloeibaar te blijven. Het moet alleen goed worden gekoeld. 

LNG is in de transportsector al een paar jaar populair, omdat het schoner is en minder geluid produceert dan bijvoorbeeld diesel. Maar de laatste jaren is LNG voor huishoudens ook een goed alternatief voor gas uit Groningen. En die populariteit neemt alleen maar toe nu de Europese Unie steeds minder gas uit Rusland wil kopen. Overigens is het zo dat Nederlandse huishoudens geen gebruikmaken van Russisch (en Noors) gas , dit ging en gaat vooral naar de industrie. Huishoudens gebruikten vooral gas uit Groningen. En tegenwoordig dus steeds meer LNG. 

Waar komt LNG vandaan? 

Het mooie van LNG is dat het overal vandaan kan komen. Er is dus geen afhankelijkheid van één of twee landen. Op dit moment komt LNG uit gebieden waar grote hoeveelheden aardgas zijn ontdekt, bijvoorbeeld in het Midden-Oosten en Noord-Amerika. Momenteel komt een groot deel van het LNG dat wij in Nederland gebruiken uit bijvoorbeeld de Verenigde Staten, Australië en Qatar. 

Voordelen van LNG 

Naast dat levering van LNG uit veel landen mogelijk is, heeft het nog een aantal heel grote voordelen. Eén van de grootste voordelen is dat het niet via een pijpleiding vervoerd hoeft te worden. LNG wordt, als het bij -162°C wordt gekoeld, 600 keer kleiner dan gewoon aardgas en kan vervolgens gemakkelijk in tanks op schepen worden getransporteerd en vervolgens opgeslagen in speciale terminals. Eén schip heeft de capaciteit om 264.000 m³ LNG te vervoeren, dat is voldoende om 70.000 huishoudens een jaar lang van gas te voorzien.  

Werking van LNG: van hoogcalorisch naar laagcalorisch gas 

In Nederland maakten huishuishoudens voornamelijk gebruik van gas uit Groningen, een laagcalorisch gas. Dat wil zeggen dat het gas uit Groningen voor 86% uit methaan bestaat en voor 14% uit stikstof. De cv-ketels en kooktoestellen in Nederland zijn hierop ook gemaakt. Bijzonder, want de rest van de wereld maakt gebruik van hoogcalorisch gas, een gas met een veel lager percentage stikstof. Het gas uit Rusland en Noorwegen is bijvoorbeeld hoogcalorisch en was daarom in Nederland niet geschikt voor huishoudens, alleen voor de industrie. Ook LNG is echter hoogcalorisch. Dus bij aankomst in Nederland is eerst een bewerking nodig, voordat Nederlandse huishoudens het kunnen gebruiken.  

LNG, dat dus hoogcalorisch is, moet als het ware worden verdund tot laagcalorisch gas. Op de plekken waar het LNG Nederland binnenkomt en wordt opgeslagen, bijvoorbeeld op de Maasvlakte en de Eemshaven, staan installaties die de energiewaarden van het gas meten. Zo wordt bepaald met hoeveel stikstof het LNG nog moet worden bijgemengd, voordat het gas geschikt is voor Nederlandse huishoudens. Er zijn ook mengstations in Wieringermeer en Zuidbroek. Na de toevoeging van extra stikstof heeft het LNG precies dezelfde kwaliteit als het gas dat we kennen uit Groningen en is dan dus perfect geschikt voor het gebruik door huishoudens.  

De toekomst van LNG in Nederland 

LNG heeft inmiddels een vaste plek gekregen binnen de energiemarkt en is ook in de toekomst een vast onderdeel in de energiemix. Zo heeft de Nederlandse overheid geïnvesteerd in een terminal voor opslag van LNG in het Duitse Hamburg. Sinds 15 september 2022 is er een drijvende LNG-installatie in de Eemshaven (zie foto). Hier kan LNG naartoe worden gebracht. In de installatie wordt het vloeibare LNG weer gasvormig en kan vervolgens, al dan niet na een bewerking van hoog- naar laagcalorisch gas, het Nederlandse leidingnetwerk in.  

Waterstof en groen gas belangrijke energiedragers 

Dat Nederlandse huishoudens dankzij LNG niet in de knel komen, nu er steeds minder gas uit Groningen komt, is natuurlijk mooi. Maar de gasprijs blijft naar verwachting de komende jaren nog hoog. Ben Woldring: ‘Er zijn verschillende scenario’s te bedenken. Zo zou een recessie een prijsdrukkend effect kunnen hebben. Maar ook waterstof en groen gas, belangrijke energiedragers, krijgen een steeds belangrijkere rol in onze energiemix. Dit zijn twee soorten groen gas waarvan we hopelijk de komende jaren nog veel meer zullen horen, omdat ook deze gassen overal ter wereld kunnen worden geproduceerd en het transport hier naartoe net zo gemakkelijk is als het transport van LNG. Op dit moment kan groen gas al worden bijgemengd in het Nederlandse leidingnetwerk. En bij groene waterstof kan dat al tot 30%. Om hiervan nog meer te kunnen bijmengen zijn nog wat meer aanpassingen nodig, zo moeten bijvoorbeeld cv-ketels worden aangepast om ook goed op waterstof te werken.’ 

Consument aan de knoppen 

Daarnaast benadrukt Woldring dat consumenten zelf aan de knoppen zitten. ‘Door gasverbruik te verminderen, ben je minder afhankelijk van de schommeling van de energieprijzen.’ Kies bijvoorbeeld voor zonnepanelen of investeer in een hybride warmtepomp die het werk van de cv-ketel voor een groot deel overneemt. Wie nog in een ouder huis woont, kan de energierekening flink omlaag brengen door te isoleren. Daarnaast kunt u op gaskosten besparen door energie te vergelijken.