Prinsjesdag: energiebelasting stijgt in 2024 met 90 euro

In 2024 verandert het volgende:

• In 2024 gaat de energiebelasting op gas verder omhoog, van € 0,59 naar € 0,71 per kuub gas (inclusief 21% btw). Dat is een stijging van 19%. Bij sommige energiecontracten komen de prijzen hierdoor weer boven het prijsplafond uit. 
• De energiebelasting op stroom daalt van € 0,15 per kWh naar € 0,13 per kWh (inclusief 21% btw). De stroombelasting gaat dus met 13,7% omlaag. 

De belasting op gas is tussen 2014 en 2024 met 200% gestegen. In 2014 betaalden we nog € 0,23 belasting per kuub gas. De eerder beloofde plannen om de stroombelasting te verlagen, om daarmee elektrische warmteopties te stimuleren, zijn nu wel uitgekomen. De stroombelasting daalt in 2024 met 13,7% en is de afgelopen tien jaar met 9,9% gedaald. 

2. Vermindering energiebelasting stijgt licht

De vermindering energiebelasting bedraagt in 2024 € 603,04. Dat is € 6,18 meer dan 2023, toen de vermindering energiebelasting € 596,86 bedroeg. De overheid ziet een deel van het energieverbruik als basisbehoefte, hierover hoeft u geen belasting te betalen. Daarvoor is de vermindering energiebelasting bedoeld. De vermindering energiebelasting is in 2020 flink verhoogd om de steeds hogere belastingen deels te compenseren. Vorig jaar werd deze nog tijdelijk extra verhoogd naar € 824,77. Dat werd dit jaar al teruggedraaid naar € 596,86, omdat de hoge energietarieven werden gecompenseerd door het prijsplafond. Het prijsplafond stopt echter op 31 december 2023.     

3. Prijsplafond stopt op 31 december 2023

Hoewel de energietarieven inmiddels flink onder het prijsplafond liggen en deze weer vastgezet kunnen worden, wil dat niet zeggen dat dit voor de winter ook zal gelden. Dit jaar werden de hoge energiebelasting, btw en energietarieven deels gecompenseerd door het prijsplafond. Het prijsplafond stopt echter eind dit jaar. Wat gaat dat betekenen?  

4. Tijdelijk Noodfonds Energie wordt verlengd

Het Tijdelijk Noodfonds Energie wordt verlengd, zodat mensen die hun energierekening niet meer kunnen betalen een vangnet hebben. Aanvragen die werden goedgekeurd kregen in 2023 gemiddeld € 150 per maand uitgekeerd.

5. Capaciteit elektriciteitsnet wordt vergroot

Er worden stappen gezet om de capaciteit van het elektriciteitsnet snel te vergroten. Verder wordt flexibel en gespreid gebruik van het elektriciteitsnet gestimuleerd. Het elektriciteitsnet is tijdens piekuren namelijk steeds vaker overbelast. Deze maatregelen moeten dit tegengaan. Dit betekent dat de netbeheerkosten de komende jaren verder zullen stijgen.

6. Subsidieregelingen voor duurzame keuzes

Tijdens de vorige kabinetsperiode werden al subsidieregelingen voor isolatie, zonnepanelen en warmtepompen in het leven geroepen. Deze en andere maatregelen moeten burgers en bedrijven helpen bij het maken van duurzame keuzes.

7. Extra schijf stroom en gasbelasting

Eerder werd er gesproken over een extra schijf in de energiebelasting. Deze is inderdaad in het Belastingplan 2024 geïntroduceerd. Voor gas is de schijf van 0 - 170.000 m3 aangepast in 0 - 1000 m3 en 1000 - 170.000 m3. Voor stroom is de schijf van 0 - 10.000 kWh aangepast in 0 - 2900 kWh en 2900 - 10.000 kWh. Echter is de hoogte van de belasting hetzelfde voor de schijven, dus per saldo verandert daarin per 2024 nog niets.

Btw op energie blijft 21% 

In 2024 blijft de btw op energie 21%. Van 1 juli 2022 t/m 31 december 2022 was de btw tijdelijk 9%, maar die tijdelijke verlaging werd op 1 januari 2023 weer teruggedraaid. 

Wat betekenen deze maatregelen voor huishoudens?

• Gas wordt 11 cent per kuub duurder. Door de verhoging van de energiebelasting op gas komen de tarieven van veel energiecontracten weer rond het prijsplafond te liggen.  
• Stroom wordt 2 cent per kWh goedkoper. Mensen die full-electric wonen, gaan per saldo iets minder betalen. 
• De totale overheidsheffingen gaan bij een gemiddeld verbruik in 2024 met 11% omhoog.
• De vermindering energiebelasting (heffingskorting) stijgt nauwelijks. Huishoudens krijgen slechts € 6,18 per jaar extra terug.

Wat vindt Gaslicht.com van de maatregelen?

Ben Woldring van Gaslicht.com: ‘Gas wordt ontzettend duur gemaakt op deze manier. De gasbelasting in Nederland behoorde al tot de hoogste van Europa. De gasbelasting stijgt in 2024 nog eens met 19%. Huishoudens die weinig te besteden hebben, kunnen dit niet meer behappen. Stroom wordt weliswaar iets goedkoper, met als doel om minder gas te verbruiken, maar met een verder stijgende energierekening blijft er voor veel huishoudens weinig geld over om te investeren. Duurzaamheidsmaatregelen, zoals isolatie, zonnepanelen en een (hybride) warmtepomp, kosten al gauw vele duizenden euro's.'

Daarnaast is de btw op energie bijna nergens zo hoog als in Nederland (21%). Ben Woldring: 'Energie wordt in Nederland ook in 2024 nog steeds belast als luxeproduct.' In België is de btw op energie maar 6% en in Italië en Groot-Brittannië slechts 5%. Alleen in Polen (23%) en Slovenië (22%) is de btw op energie hoger dan in Nederland.

Niet alleen de energiebelasting stijgt, we zien ook dat de tarieven van energiecontracten weer stijgen. 'Uit de vergelijkingsdata van Gaslicht.com blijkt dat 83% van de consumenten op dit moment kiest voor een 1-jarig vast contract en 5% kiest voor twee of drie jaar vast. Dit laat zien dat consumenten enorme behoefte hebben aan zekerheid. Een stabiel overheidsbeleid op het gebied van energiebelasting zou bijdragen aan de gemoedsrust van consumenten, want de verwachting van de ACM is namelijk dat ook de netbeheerkosten in 2024 met minimaal € 96 zullen stijgen. De energierekening in 2024 wordt mogelijk dus nog hoger dan Gaslicht.com in deze analyse uiteengezet heeft.' 

'Het is goed dat het Tijdelijk Noodfonds Energie wordt verlengd. De energieleveranciers Budget Energie, Eneco, Engie, Essent, Innova, Greenchoice en Vattenfall hadden al een bijdrage toegezegd. Het is goed dat het demissionaire kabinet nu ook met een rijksbijdrage komt, want kwetsbare huishoudens hebben dit geld hard nodig.'