Prijsplafond stopt in 2024

In 2023  betalen we voor een deel van ons verbruik een maximumtarief voor gas, stroom en warmte. Hoe werkt dit prijsplafond en voor wie geldt het? Het prijsplafond stopt echter op 1 januari 2024. Vanaf dat moment betaalt u weer de energietarieven die in uw contract staan. Wat gaat er daarna gebeuren? Komen er andere maatregelen voor in de plaats of stijgt de energierekening?

Ga snel naar:

• Het prijsplafond stopt op 1 januari 2024: wat komt ervoor in de plaats?
• Wat houdt het prijsplafond in?
• Wat is het verbruiksplafond?
• Verdwijnt de energietoeslag ook in 2024?
• Welk tarief ga ik betalen met het prijsplafond?
• Loont het om over te stappen, ondanks het prijsplafond?
• Loont overstappen met een laag jaarverbruik?
• Nu kiezen voor een vast jaarcontract
• Hoe werkt het prijsplafond als ik overstap?
• Voor wie geldt het prijsplafond?
• Welke compensatie krijgen mkb-bedrijven?
• Verbruikt u minder dan een gemiddeld huishouden?
• Hoe werkt de verdeling van het verbruiksplafond met uw jaarafrekening?
• Hoe blijf ik onder het verbruiksplafond?
• Profiteren huishoudens met blokverwarming van het prijsplafond?
• Krijgen huishoudens met gedeelde kleinverbruikersaansluiting ook een bijdrage?
• Profiteren huishoudens met dynamische tarieven van prijsplafond?
• Hoe werkt het prijsplafond voor eigenaren van zonnepanelen?
• Ik ga een maand op vakantie. Wat gebeurt er met het prijsplafond?
• Wat gaat het prijsplafond de overheid kosten? 
• Wat betekent het prijsplafond voor mijn verbruik? 

Mocht u nog meer vragen hebben over het prijsplafond. Bekijk onze veelgestelde vragen!

Het prijsplafond stopt op 1 januari 2024: wat komt ervoor in de plaats?

Het prijsplafond stopt op 1 januari 2024. De maatregel is niet langer nodig, vindt de overheid. Er zijn genoeg vaste contracten en contracten met prijzen onder het prijsplafond beschikbaar. Vanaf 1 januari 2024 betaalt u weer de tarieven die in uw contract staan. Bij een variabel contract bent u afhankelijk van de ontwikkelingen op de markt. Bij twee van de grote drie energieleveranciers stijgen de variabele tarieven vanaf 1 januari tot boven het prijsplafond. Dit komt door onrust op de gasmarkt, maar ook door de verhoging van de energiebelasting. Het prijsplafond stopt dus. Komt daar ook iets voor in de plaats? Wat verandert er allemaal op 1 januari?

• Het prijsplafond stopt.
• Ook de energietoeslag voor kwetsbare huishoudens wordt niet verlengd.
• De netbeheerkosten stijgen met ongeveer € 7 per maand. De exacte stijging is afhankelijk van uw netbeheerder. 
• De energiebelasting op gas stijgt van € 0,59 naar € 0,71 per kuub gas, de energiebelasting op stroom daalt van € 0,15 per kWh naar € 0,13 per kWh.
• Het Tijdelijk Noodfonds Energie voor kwetsbare huishoudens blijft van kracht.

Wat houdt het prijsplafond in?

Het kabinet heeft op Prinsjesdag 2022 een tijdelijk prijsplafond aangekondigd voor gas en stroom. Deze maatregel moet verlichting bieden voor de energierekening. Je zou het kunnen zien als een basisverbruik, vergelijkbaar met een verbruiksbundel bij een mobiel abonnement. Voor het verbruik binnen de bundel betaalt u een vastgesteld maximumtarief. Verbruikt u energie 'buiten de bundel' dan is dat duurder. Daarvoor betaalt u de dan geldende tarieven van uw contract en die kunnen een heel stuk hoger liggen.

Tot een jaargebruik van 1200 kuub gas en 2900 kWh aan stroom gelden vaste prijzen van € 1,45 per m³ gas en € 0,40 per kWh stroom. Daarboven geldt gewoon de hogere marktprijs, die dus per energieleverancier, contract en periode kan verschillen. De maximumtarieven van het prijsplafond betreffen de variabele leveringstarieven, inclusief energiebelasting en btw.

Wat is het verbruiksplafond?

Het prijsplafond geldt tot een bepaald verbruik. Dit noemen we het verbruiksplafond, en dit verschilt per maand. Blijft u hieronder, dan neemt u het verbruik wat overblijft automatisch mee naar de volgende maand. Totdat u de jaarafrekening krijgt. 

Verdwijnt de energietoeslag ook in 2024?

De energietoeslag verdwijnt ook, net als het prijsplafond. Wel biedt de overheid minima andere tegemoetkomingen. “Het kabinet kiest vanaf 2024 voor gerichtere maatregelen. Naast de koopkrachtmaatregelen, stelt het kabinet opnieuw een bijdrage aan het Tijdelijk Noodfonds Energie beschikbaar, waar de meest kwetsbare huishoudens terecht kunnen als zij moeite hebben met het betalen van hun energierekening.’’ Dit laat Noortje Beckers, woordvoerder van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, desgevraagd aan Radar weten.

De energietoeslag van 2023 is nog niet (volledig) uitgekeerd door de gemeenten. Naar verwachting gebeurt dit in oktober of november aan alleenstaande mensen met een inkomen niet meer dan € 1434,79  en samenwonend die niet meer dan € 2049,70 netto per maand verdienen.

Welk tarief ga ik betalen met het prijsplafond?

Het prijsplafond geldt voor uw basisverbruik. Dat is vastgesteld op 2900 kWh stroom per jaar en 1200 m³ gas. Over dit verbruik betaalt u dus maximaal het prijsplafondtarief van € 0,40 per kWh en € 1,45 per m³. Voor stadsverwarming gelden tot een verbruik van 37 gigajoule (GJ) ook maximale tarieven. Deze zijn € 47,38 per GJ stadswarmte. Met de komst van dit prijsplafond vervalt per 1 januari 2023 de btw-verlaging op energie. De btw gaat daarmee weer terug naar 21%.

Loont het om over te stappen, ondanks het prijsplafond?

Ondanks het prijsplafond loont het om over te stappen. Vooral als u in 2023 meer dan 1200 m³ gas en/of 2900 kWh stroom verbruikt. Dan betaalt u namelijk de prijs van uw contract. Als deze boven het prijsplafond zit van € 1,45 per m³ gas en € 0,40 per kWh stroom, loont het zeker om over te stappen naar een voordeliger contract. 

Maar ook als u rond of onder het verbruiksplafond zit, loont het om over te stappen. Dat komt omdat het maximale verbruik bij het prijsplafond verdeeld is in een deel vóór de jaarafrekening en een deel na de jaarafrekening. Hoe zit dit? Voorbeeld: stel u heeft tot en met maart 700 m³ gas verbruikt en uw jaarnota loopt van 1 april t/m 31 maart. In de rest van het jaar verbruikt u 500 m³. Hoewel u met uw jaarverbruik van 1200 m³ gas niet boven het plafond uitkomt, zult u wel 132 m³ tegen de marktprijs moeten afrekenen. Met een markttarief van € 3,20 is het extra bedrag dat u dan op de jaarnota moet aftikken: 132 x (€ 3,20 – € 1,45 ) = € 231. Wie overstapt naar de goedkoopste aanbieder op dit moment betaalt € 1,11 per kuub (peildatum 05-12-'23). Het tarief staat voor een jaar vast. Dat betekent dat u de komende winter 2023-2024 verzekerd bent van deze prijs. Dus ook na afloop van het prijsplafond!

Gas	Verbruik	Plafond	Boven plafond
1 jan- 31 maart	700 m³	568 m³	132 m³
1 april - 31 dec	500 m³	632m³	-
Hele jaar 2023	1200 m³	1200 m³	132 m³

Woont u in een energiezuinige woning, voorzien van een warmtepomp en zonnepanelen?  Ook dan loont overstappen naar een energieleverancier met lage stroomtarieven. Over het hele jaar genomen heeft zo’n woning een zeer laag stroomverbruik, maar in de koude wintermaanden en wanneer de zon niet schijnt is het stroomverbruik zeer hoog. In onderstaand voorbeeld blijft ook dit huishouden over het gehele jaar gerekend binnen het plafond. Op de jaarnota zal wel 1114 kWh tegen een tarief van circa € 0,85 per kWh afgerekend worden. Dat komt neer op een extra bedrag van 1114 x (€ 0,85 – € 0,45) = € 445,60. Wie overstapt naar de goedkoopste aanbieder op dit moment betaalt € 0,30 per kWh, een jaar lang (peildatum 05-12-'23).

Stroom	Verbruik	Plafond	Boven plafond
1 jan- 31 maart	2000 kWh	886 kWh	1114 kWh
1 april - 31 dec	900 kWh	2014 kWh	-
Hele jaar 2023	2900 kWh	2900 kWh	1114 kWh

Loont overstappen met een jaarverbruik minder dan 1200 m³ en/of 2900 kWh?

Jazeker! Begin december kunt u kiezen uit 19 jaarcontracten, allemaal met tarieven onder het prijsplafond. In onze vergelijker geeft u uw voorkeur aan bij Soort contract -> Vaste tarieven -> 1 jaar. 

Nu kiezen voor een vast energiecontract!

In 2022 waren de energieprijzen historisch hoog. Door de milde winter zijn de tarieven fors gedaald, vaak tot ónder het prijsplafond. Maar wat gaat de energiemarkt verder doen? Eén ding staat volgens Minister Kaag vast: het prijsplafond voor energie stopt na 31 december. Door nú te kiezen voor een jaarcontract verlengt u in feite het prijsplafond. U bent dan ook de komende winter beschermd tegen prijsstijgingen.

Hoe werkt het prijsplafond als ik overstap?

Uw oude en uw nieuwe leverancier passen dan allebei een deel van het maximale verbruik toe op uw energierekening. Bij de verdeling is ermee rekening gehouden dat er in de winter meer energie wordt verbruikt dan in de zomer. Hoeveel gas en stroom u bij de verschillende leveranciers mag verbruiken tegen het maximale tarief van het prijsplafond, hangt dus af van wanneer u overstapt.

Voorbeeld
U stapt op 1 oktober over naar een andere leverancier. U mag van 1 januari tot en met 30 september 766 m³ gas en 1971 kWh stroom verbruiken tegen het tarief van het prijsplafond. Is het verbruik in deze periode hoger? Dan geldt daarvoor het tarief uit het contract. Van oktober tot en met december mag u nog 434 m³ gas en 929 kWh stroom gebruiken tegen het tarief van het prijsplafond. Het maakt daarbij niet uit hoe hoog het verbruik was vóór de energierekening. In totaal kunt u dus 1200 m³ gas en 2900 kWh stroom gebruiken voor het tarief van het prijsplafond.

Was uw laatste jaarafrekening net voor de winter, of bent u onlangs klant geworden? Houd er dan wel rekening mee dat uw termijnbedrag niet is berekend op alléén de wintermaanden, en dat u bij uw huidige leverancier mogelijk bij moet betalen op de afrekening. Vergelijk eenvoudig welk energiecontract het voordeligste voor u is. Want overstappen loont weer! 

Verdeling maximaal gebruik voor en na jaarnota

Het prijsplafond geldt van 1 januari tot en met 31 december 2023, maar veel huishoudens krijgen hun jaarlijkse energierekening in de loop van het jaar. Daarom is het maximale verbruik bij het prijsplafond (1200 m³ gas en 2900 kWh stroom) verdeeld in 2 delen. 1 deel vóór de jaarlijkse energierekening en 1 deel na de jaarlijkse energierekening. In de winter wordt er meer energie gebruikt dan in de zomer. Daar is bij deze verdeling rekening mee gehouden.

Voor wie geldt het prijsplafond?

Het prijsplafond geldt per 1 januari 2023 voor alle huishoudens en andere afnemers met een kleinverbruikersaansluiting op het elektriciteits- en gasnet of een aansluiting op een warmtenet. Het gebouw met de aansluiting moet wel bedoeld zijn om in te wonen of te werken. Bijvoorbeeld een woning, kantoor of café. Het prijsplafond geldt bijvoorbeeld niet voor een garagebox met een aparte aansluiting en eigen energiecontract. 

Welke compensatie krijgen mkb-bedrijven?

Mkb-bedrijven met een kleinverbruikaansluiting vallen onder het prijsplafond. Voor energie-intensieve mkb-bedrijven geldt een speciale compensatieregeling. Meer informatie over deze Tegemoetkoming Energiekosten (TEK) staat op de website van RVO.

Verbruikt u minder dan een gemiddeld huishouden?

Iedereen die minder verbruikt dan 1200 kuub gas en 2900 kWh per jaar, betaalt in 2023 maximaal € 242 per maand bij de genoemde prijsplafonds. Zit u al onder dat maandbedrag, dan verandert er niets. Maar wordt u geconfronteerd met torenhoge termijnbedragen van € 700 of € 900 per maand, dan gaat u er flink op vooruit. Volgens het kabinet heeft een huishouden met een gemiddeld verbruik in totaal zo’n € 2500 voordeel van het prijsplafond. Men gaat hierbij uit van een gemiddeld jaarverbruik van 1200 m³ gas en 2460 kWh elektriciteit (CBS).

Hoe werkt de verdeling van het verbruiksplafond met uw jaarafrekening?

Het totale verbruiksplafond voor stroom en gas is verdeeld per maand. Daarbij is rekening gehouden met uw energieverbruik door het jaar heen. In de winter verbruikt u bijvoorbeeld meer gas dan in de zomer. Daarom is het verbruiksplafond in de winter hoger dan in de zomer.

Op uw jaarafrekening verrekenen energieleveranciers uw energieverbruik van het hele jaar met de termijnbedragen die u heeft betaald. Daarnaast berekenen ze het verbruiksplafond tot het moment van uw jaarnota. Tot dit verbruik betaalt u de lagere prijs. Heeft u meer verbruikt? Dan betaalt u voor het verbruik boven het verbruiksplafond uw actuele tarieven. Na uw jaarnota begint u weer vanaf 0. Als u nog verbruiksplafond over heeft, dan neemt u dat niet mee.

Waar kan ik zien hoe het verbruik voor en na de energierekening voor mij verdeeld is?

Uw energieleverancier laat u weten hoe het verbruik voor u is verdeeld. Als u het zelf wilt berekenen, kunt u daarvoor bijvoorbeeld de tabel gebruiken met de hoeveelheden gas en stroom per dag tegen de tarieven van het prijsplafond. In bovenstaande tabel staan de opgetelde cijfers per maand.

Hoe blijf ik onder het verbruiksplafond?

Het is belangrijk om uw verbruik scherp in de gaten te houden zodat u altijd (of zoveel mogelijk) onder het verbruiksplafond van 1200 m³ gas en 2900 kWh stroom blijft. Met onze gratis app Bencompare Mijn Verbruik is dat heel eenvoudig. Lees meer over deze energieverbruiksmanager.

Profiteren huishoudens met blokverwarming van prijsplafond?

 Op 16 december 2022 is bekendgemaakt dat ook mensen met blokverwarming en blokelektriciteit een tegemoetkoming in de energiekosten krijgen. Het kabinet heeft met spoed een alternatieve regeling, de Tijdelijke Tegemoetkoming Blokaansluitingen (TTB), uitgewerkt om ook deze groep te helpen. Sinds 25 april 2023 is de regeling opengesteld voor aanvragen. De hoogte van de tegemoetkoming is eerder bekendgemaakt. 

Het aantal aanvragen voor energiesteun door huishoudens met een blokaansluiting is lager dan verwacht, schrijft demissionair minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) een dag voor Prinsjesdag 2022 aan de Tweede Kamer.  Dat komt volgens hem onder anderen door de complexiteit van de maatregel én het feit dat de aanvraagperiode samenviel met de zomervakantie. De steunmaatregel wordt daarom op twee punten aangepast. De aanvraagtermijn is met een maand verlengd t/m 31 oktober 2023. Verder staat hij in bepaalde situaties een alternatieve verdeelsleutel voor de steun toe. Het gaat dan bijvoorbeeld om panden waarin zowel bedrijven als huishoudens wonen.

Krijgen huishoudens met een gedeelde kleinverbruikersaansluiting ook een bijdrage?

Huishoudens in een zelfstandige wooneenheid met blokelektriciteit krijgen € 380 extra korting, omdat zij in november en december 2022 geen gebruik konden maken van de € 190 euro korting op hun energierekening. Ook onzelfstandige wooneenheden krijgen hiervoor nog een tegemoetkoming. 

Profiteren huishoudens met dynamische tarieven van prijsplafond?

Op het moment dat de maximumprijs wordt toegepast op elk uur, betalen consumenten met dynamische tarieven gemiddeld gezien een lager bedrag dan de maximumprijs. Ze profiteren namelijk nog steeds van het voordeel van dynamische tarieven als de prijs laag is, maar hebben niet het nadeel van de hoge prijzen op sommige momenten. Daarom stelt het kabinet in een brief voor om uit te gaan van 'een op volume gewogen prijs over de zogenoemde verrekenperiode van maximaal 1 jaar.' Zo wordt voorkomen dat consumenten met dynamische tarieven direct van het prijsplafond profiteren zodra stroom of gas een uur of dag duur is, en winst in eigen zak steken wanneer de prijzen onder die van het prijsplafond liggen.

Concreet: per maand wordt gekeken naar de gemiddelde prijs per kuub of kilowattuur die is betaald in die maand. Komt dat gemiddelde uit boven € 1,45 per kuub gas of € 0,40 per kWh stroom, dan gaat het prijsplafond in. Blijft het eronder, dan gebeurt er niks. Het is dus mogelijk dat huishoudens met een dynamisch contract voor sommige uren wel degelijk meer betalen dan het plafond, als ze gemiddeld die maand eronder blijven.

Hoe werkt het prijsplafond voor eigenaren van zonnepanelen?

Als u zonnepanelen heeft, geldt het prijsplafond na salderen. Het prijsplafond is van toepassing op de eventuele netto afname van stroom in 2023. Uit een kleine rondgang van Gaslicht.com blijkt dat het nog onduidelijk is hoe energieleveranciers het prijsplafond  exact toepassen bij eigenaren van zonnepanelen. Dit vermelden de leveranciers op hun website: 

Vattenfall: Het prijsplafond geldt voor je verbruik ná saldering. Heb je bij de jaarafrekening meer stroom verbruikt dan teruggeleverd? Dan kijken we welk deel daarvan valt in de periode van 1 januari tot aan je jaarafrekening. Blijft dit onder het verbruiksplafond dan betaal je hiervoor het plafondtarief.

Eneco: Als je zonnepanelen hebt, dan salderen we zoals je van ons gewend bent op de jaarnota. We verrekenen eerst de teruggeleverde stroom op je jaarnota. Neem je meer stroom af dan je teruglevert? Dan geldt voor de rest van je stroomverbruik gewoon het prijsplafond, en daarboven je actuele tarieven. 

Essent: We trekken de teruggeleverde stroom eerst af van je verbruik. Blijft er nog verbruik over? Dan geldt daarvoor het prijsplafondtarief. 

Greenchoice: Het prijsplafond geldt pas na je saldering. Eerst wordt je teruglevering in mindering gebracht, daarna geldt het prijsplafond over het verbruik dat overblijft op je jaarnota. Komt dit verbruik boven de verbruiksgrens van het prijsplafond uit? Dan betaal je hierover je contracttarieven. Na ontvangst van je jaarnota in 2023, beginnen de berekeningen van zowel je verbruik als je teruglevering opnieuw. Je compenseert in de rest van 2023 geen verbruik of teruglevering met de voorgaande notaperiode. 

Greenchoice legt met een voorbeeld uit hoe het prijsplafond berekend wordt op de jaarnota, met saldering. Klik op de afbeelding voor een vergroting:

Engie:  Op je jaarafrekening salderen we eerst. Voor het netto volume dat dan overblijft, ontvang je (voor zover dit volume onder het prijsplafond valt en je tarieven hoger zijn dan de prijsplafondtarieven) de overheidskorting Prijsplafond. Lever je netto terug? Dan ontvang je voor de netto teruggeleverde energie de met jou afgesproken contractprijs voor teruglevering. 

Hoe hoog is de terugleververgoeding als het plafond ingaat?
De elektriciteit die je hebt opgewekt wordt verrekend met de elektriciteit die je hebt verbruikt. Als je na deze verrekening elektriciteit aan het net hebt geleverd, dan vergoeden we het tarief van de overeenkomst. Hoe hoog deze vergoeding is, hangt dus af van het tarief dat je met ons overeengekomen bent.

Ik ga een maand op vakantie. Wat gebeurt er met het prijsplafond? 

Voor het prijsplafond maakt het niet uit of u in de ene maand relatief veel energie gebruikt en in een andere maand juist weinig, omdat u bijvoorbeeld op vakantie bent. Wel maakt het uit wanneer  u uw jaarnota krijgt. Voor de meeste huishoudens is het prijsplafond verdeeld over twee periodes: de periode vóór de jaarnota en de periode ná de jaarnota. Wanneer u uw jaarnota krijgt, hangt af van uw contract. Dat is voor ieder huishouden anders.

Voorbeeld
U krijgt uw jaarnota in april 2023. Het prijsplafond bestaat voor u dan uit een deel van januari t/m maart 2023 en een deel van april t/m december 2023. Als u in maart op vakantie gaat en daardoor minder verbruikt dan het maximum van januari t/m maart, kunt u het restant niet meenemen naar de periode vanaf april (bron: Rijksoverheid).

Wat gaat het prijsplafond de overheid kosten?

Naar schatting gaat dit plan 23,5 miljard euro kosten. Dit bedrag is gebaseerd op de gemiddelde energieprijzen van 29 september 2022. Het prijskaartje kan dus zomaar een stuk hoger of lager uitvallen. Experts verwachten dat het prijsplafond de overheid veel minder gaat kosten dan eerst werd gedacht. Dit komt vooral doordat de prijzen alweer een tijdje aan het zakken zijn, maar ook omdat er minder energie wordt gebruikt.

Voor het prijsplafond is tot 11 september voor ruim 3,5 miljard euro aan voorschotten uitbetaald. Hierbij valt op dat de kosten van het prijsplafond 'relatief gunstig' uitpakken door de dalende tarieven en het hoge aantal contracten met tarieven onder het prijsplafond. Desondanks is er een stijging te zien in het geraamde bedrag, "aangezien er in het voorjaar ten onrechte gedeeltelijk is gecorrigeerd voor de energiebelasting die geen deel uitmaakt van de plafondtarieven." De bijstelling van de begroting wordt nader gespecificeerd in de relevante begrotingsstukken bij de Miljoenennota, laat Jetten de Tweede Kamer weten.

Wat betekent het prijsplafond voor mijn verbruik? En wat als ik van het gas af ben?

In onderstaande tabel ziet u wat het kost als u een laag, gemiddeld of juist een heel hoog energieverbruik heeft. Gebaseerd op verwachte markttarieven. Prijsplafond energie berekenen voor uw verbruik? Lees de tips!