Zonnepanelen informatie

De doorontwikkeling van zonnepanelen gaat snel. Technisch worden zonnepanelen steeds beter waardoor ze meer energie kunnen opwekken. De meeste zonnepanelen zijn daarom tegenwoordig monokristallijn zonnepanelen. Bij deze panelen bestaan de zonnecellen uit 1 kristal. Het oppervlak heeft geordende elektroden en is zwart van kleur. Deze zonnepanelen hebben het hoogste rendement en zijn het meest efficiënt bij direct zonlicht. De panelen zijn doorgaans duurder, maar hebben een hoog rendement voor het oppervlak. Deze panelen zijn een slimme investering voor het behalen van een maximaal rendement en bij een beperkte ruimte. Maar er zijn ook nog andere soorten zonnepanelen die soms geschikter zijn. 

De meeste daken zijn geschikt voor zonnepanelen. Via Gaslicht.com Zonnepanelen Zonder Gedoe kunt u een gratis legplan aanvragen. U ontvangt dan binnen 24 uur (op werkdagen) een legplan voor uw dak waarbij de geschiktheid en opbrengst wordt meegenomen.

In het kort zijn er drie factoren die bepalen hoeveel stroom uw dak oplevert:

• Helling en richting - Heeft u een dak op het zuiden, oosten of westen? Dan levert dit 2 tot 3 keer meer op dan daken op het noorden. Ook de hellingshoek is hierbij van invloed. Een schuin dak levert bijvoorbeeld meer op dan een plat dak.   
• Schaduwdichtheid - Net zoals daken op het noorden, zijn zonnepanelen op daken met veel schaduw minder productief dan zonnepanelen die geen schaduwproblemen hebben.  
• Aantal zonnepanelen - Het aantal panelen dat op uw dak past is natuurlijk beperkt. Echter hoe meer zonnepanelen hoe meer stroom er wordt opgewekt. Er zijn ook zonnepanelen met hogere vermogens die aantrekkelijker zijn voor kleine daken. Zo hoeft men het dak niet vol te leggen om het huidige verbruik op te wekken en is er nog ruimte voor uitbreiding, indien dat gewenst is voor de toekomst.

(Bron: Milieu Centraal)

Het vermogen van zonnepanelen wordt uitgedrukt in Wattpiek (Wp). Dat is het piekvermogen dat bij optimale zoninstraling - dus recht onder de zon bij helder weer midden op de dag - zou kunnen worden opgewekt. De opbrengst van zonnepanelen is niet gelijkmatig doordat de hoeveelheid zonlicht steeds verandert. Ook factoren zoals schaduw en de plaatsingsrichting beïnvloeden de opbrengst. Zonnepanelen die gericht zijn op het zuiden wekken bijvoorbeeld meer op dan zonnepanelen geplaatst op het noorden.

Hogere temperatuur: lagere opbrengst 

Veel zonuren en een temperatuur van maximaal 25 graden zijn de ideale weersomstandigheden voor de opwek van zonne-energie. Bij hogere temperaturen wordt de opbrengst van zonnepanelen lager. Voor iedere 10 graden temperatuurstijging daalt de stroomopbrengst met ongeveer 5 procent. Dit komt doordat de daling van de spanning in de cellen hoger is dan de toename in stroomsterkte. Hoeveel het rendement daalt is afhankelijk van het type zonnepanelen dat op uw dak ligt.  

Op uw energierekening staat hoeveel stroom u geleverd heeft gekregen van uw energieleverancier. Daarvan wordt de energie die u heeft teruggeleverd afgetrokken. Deze aftreksom wordt salderen genoemd. Levert u meer dan u gebruikt, dan moet uw energieleverancier hiervoor een ‘redelijke terugleververgoeding’ geven. Dit is vaak het kale leveringstarief (leveringstarief zonder energiebelasting), of een percentage van het kale leveringstarief. Soms is het een vaste vergoeding, van bijvoorbeeld 6 cent. Voor de stroom die u namelijk méér opwekt dan verbruikt, ontvangt u een terugleververgoeding die veel lager is dan de prijs die u moet betalen voor stroom die u afneemt van uw energieleverancier. Daarom is het vanuit financieel oogpunt aan te raden om maximaal uw eigen energieverbruik zelf op te wekken. Opwekken wat u verbruikt levert immers per kWh stroom op wat u normaal zou uitgeven aan uw stroom. Voor de extra opwek ontvangt u slechts ca. 6 cent.

Een voorbeeld: u neemt 3500 kWh stroom per jaar van het net af en levert via uw zonnepanelen 4000 kWh aan het elektriciteitsnet. De energieleverancier moet voor 3500 kWh geleverde stroom het geldende stroomtarief betalen (ca. 34 cent per kWh, prijspeil 2023). Voor de overige 500 kWh ontvangt u de terugleververgoeding. De energieleverancier mag dit tarief zelf vaststellen.

Als u meer stroom opwekt dan verbruikt, is het de moeite waard om een energieleverancier te zoeken met een hoog teruglevertarief. Meer informatie vindt u op de pagina Terugleveren.  De Eerste Kamer moet nog stemmen over het wetsvoorstel over de afbouw van de salderingsregeling. Als het voorstel wordt aangenomen, gaat het salderingspercentage in 2025 van 100% naar 64%. In het jaar daarop blijft het 64% en vervolgens gaat er elk jaar 9% van af. De laatste 28% gaat er in 2031 in één keer af. 

Mensen met zonnepanelen krijgen wel een vergoeding voor stroom die ze niet kunnen salderen. Deze vergoeding bedraagt tot 2027 minimaal 80% van het leveringstarief dat de eigenaar van de zonnepanelen heeft afgesproken met de energieleverancier, exclusief belastingen en heffingen. Daarna stelt de minister elke 2 jaar een minimale vergoeding vast voor de stroom die niet gesaldeerd kan worden. 

De minimale terugleververgoeding wordt vastgelegd in de nieuwe Energiewet. In die wet staan twee varianten: één voor als de Eerste Kamer het wetsvoorstel voor de afbouw van het salderen niét aanneemt en één variant als het voorstel wél wordt aangenomen. 

Volgens MilieuCentraal is de winst van zonnepanelen die op het zuiden liggen vergelijkbaar met een rente van 4 procent op uw spaarrekening. Ervan uitgaande dat u de panelen in 2021 op uw dak legt. Bij een ligging op het oosten of westen is dat ongeveer 3,1 procent. Bij de berekening is uitgegaan van een systeem van 10 zonnepanelen en 3300 watt-piek voor de prijs van ongeveer € 4200. De winst op zonnepanelen kan in de loop van de jaren mee- of tegenvallen door diverse oorzaken. Bijvoorbeeld als de elektriciteitsprijs verandert, de omvormer kapot gaat of de salderingsregeling doorgaat

 Bij het opwekken van zonnestroom komen geen milieuvervuilende stoffen of broeikasgassen vrij. Met een set van 10 zonnepanelen op uw dak bespaart u 1400 kilo CO2 per jaar.

De productie van zonnepanelen kost natuurlijk wel energie en zorgt dus ook voor CO2-uitstoot. Die uitstoot is na ongeveer 2 tot 3 jaar gecompenseerd.

(illustratie: Enexis) 

Of uw dak geschikt is voor zonnepanelen en hoeveel u er nodig hebt, is afhankelijk van onder meer de ligging ten opzichte van de zon en de hoek van het dak. Daarnaast moet het dak de panelen kunnen dragen. Een dak op het zuiden met een hellingshoek van 35° zorgt voor het hoogste rendement. Maar ook als uw woning een andere zonligging heeft is het mogelijk om zonnepanelen te plaatsen. Wij raden aan om te gaan voor zonnepanelen met het hoogste rendement per paneel, omdat de beschikbare vrije ruimte op een gemiddeld dak beperkt is. Bij twijfel kunt u het gratis legplan van Gaslicht.com aanvragen. Uw dak wordt hierbij digitaal beoordeeld door een expert.

Om de energie die u niet direct zelf gebruikt terug te leveren aan het elektriciteitsnet, moet u uw zonnepanelen registreren bij de netbeheerder. Deze registratie is gratis en doet u via Energieleveren.nl. De netbeheerder zorgt ervoor dat uw energieleverancier de juiste gegevens heeft voor het opmaken van uw jaarafrekening. Op dit moment bent u niet verplicht om een slimme meter hiervoor te hebben. Wel is het zo dat u tenminste een meter met twee aparte telwerken moet hebben.

Sommige gemeenten en provincies stimuleren de aanschaf van zonnepanelen met subsidie. Ontdek op Energiesubsidiewijzer.nl of u in aanmerking komt voor subsidie. De btw op zonnepanelen kunt u terugkrijgen van de Belastingdienst als u zich registreert als ondernemer. Dat kan u tot honderden euro’s besparen. Let op: Doe de btw-aangifte binnen 6 maanden na afloop van het kalenderjaar waarin u de panelen kocht. 

Gemiddeld kunt u driehonderd euro per jaar besparen door over te stappen van energieleverancier. Overstappen is voor zonnepaneelbezitters niet ingewikkelder dan voor overige consumenten. In onze Energievergelijker kunt u de opbrengst van zonnepanelen meenemen en ontdekken welke leverancier het meest aantrekkelijke contract biedt. Jaarlijks stappen ongeveer twee miljoen huishoudens over van energieleverancier. Let goed op het juiste overstapmoment. 

De kans is groot dat u in de zomermaanden meer energie opwekt dan verbruikt. Is dit het geval en ligt de startdatum van uw energiecontract vlak voor de zomer? Dan is het niet gunstig om tijdens of net na de zomer over te stappen. Voor de teruggeleverde stroom krijgt u namelijk maar een lage vergoeding. Wij raden daarom aan te wachten met overstappen tot u de jaarafrekening heeft ontvangen.

Alle vragen rondom zonnepanelen. 

- Hoe werken zonnepanelen?

In een zonnepaneel wordt zonne-energie omgezet in elektriciteit.  Dit komt door de zonnecellen in de panelen. Die zetten licht om in stroom. De stroom die zonnepanelen opwekken is gelijkstroom. Via een omvormer of micro-omvormer wordt dit omgezet naar wisselstroom, dezelfde elektriciteit die wordt geleverd via ons elektriciteitsnet. 

- Wat is het aantal zonnepanelen dat ik nodig heb?

Ons advies is om het aantal zonnepanelen te plaatsen dat gelijk staat aan uw jaarlijkse energieverbruik. Dit levert u het meest op. Denkt u dat u in de toekomst meer zult gaan verbruiken? Dan kan het lonen om alvast extra panelen te plaatsen. Zo betaalt u eenmalig de installatiekosten.  Voor de teveel opgewekte stroom die u niet gebruikt ontvangt u een terugleververgoeding. Kies hiervoor de leveranciers met de hoogste terugleververgoeding.

- Zijn zonnepanelen rendabel voor mij?

Door het aanschaffen van zonnepanelen verlaagt u direct uw energierekening. Dit komt doordat u uw eigen stroom opwekt. De aanschaf en installatie van zonnepanelen vraagt wel een flinke eenmalige investering. Afhankelijk van de aanschafkosten en het vermogen van uw panelen kan de terugverdientijd verschillen. Het gemiddelde ligt hierbij rond de 6 à 7 jaar. 

- Hoe moet ik mijn zonnepanelen onderhouden?

Zonnepanelen worden blootgesteld aan vuil van de natuur. Dat dit kan zorgen voor een verlies van rendement tot wel 30%. Door de panelen schoon te houden beperkt u deze afname.  U kunt zelf de zonnepanelen schoonmaken, let er dan wel op dat u hiervoor water zonder kalk gebruikt zoals gedemineraliseerd water. Dit kan bijvoorbeeld ook water uit een regenton zijn. Daarnaast moet u ook de juiste schoonmaakmiddelen gebruiken. 

- Kan ik niet beter zonnepanelen huren?

Huren kan interessant zijn als u bijvoorbeeld niet over voldoende financiële middelen beschikt voor de aanschaf.  Dan kunt u alsnog meedoen aan de energiebesparende maatregelen. Lees meer over de voor- en nadelen van zonnepanelen huren. 

- Welke omvormer heb ik nodig?

Zonnepanelen maken gelijkstroom. Een omvormer zet dat om in wisselstroom, want dat komt er uit je stopcontact.  Een omvormer is een belangrijk onderdeel van de installatie en bepaalt mede de opbrengst van zonnepanelen. Om opbrengstverliezen te beperken kan de omvormer het beste dicht bij de zonnepanelen geplaatst worden.  Hoe groter de afstand tussen de omvormer en de panelen op uw dak, hoe langer de kabel is. Bij energie vervoeren via de kabel vindt er verlies van energie plaatst. Hoe dichter de omvormer bij de panelen, hoe effectiever energie wordt opgewekt.

U kunt hiervoor micro-omvormers gebruiken. Daarbij heeft ieder paneel zijn eigen omvormer. Dit zorgt ervoor dat elk paneel individueel presteert. Een beschaduwd paneel voorkomt daardoor dat het hele systeem minder produceert. Ook heeft u hierbij geen kastje in de meterkast nodig.

Daarnaast kunt u zonnepanelen ook in serie op een omvormer aansluiten. Bij grotere systemen kunnen meer serieschakelingen (strings) worden aangesloten op een zogenoemde stringomvormer. Een andere oplossing is om 'power optimizers’ aan elk afzonderlijk paneel te koppelen (Maximum Power Point-trackers). Dat is een klein kastje dat ervoor zorgt dat dat de stroom en de spanning van het zonnepaneel een optimale verhouding houden. Soms zijn power optimizers geïntegreerd ín het paneel. Ze zijn meestal goedkoper dan micro-omvormers.

Meer veelgestelde vragen over zonnepanelen